Тасдиқлайман” Кафедра мудири доц. К. К. Назаров 2022 й. Би

Зараркунанда ва бегона ўтларга қарши кураш чора-тадбирлари

Муддати	Чоралар	Дорилар ва уларни қўллаш миқдори
Екиш олдидан	Уруғли донни дорилаш фузариоз, аскахитоз, бактериоз тарқалишининг олдини олиш. Касаллик ва хашоратларга қарши курашиш ва олдини олиш учун	Фундазол 3 кг/т Деразол 2-2,5 кг/т Фентурам 4 кг/т ТМТД 4-6 кг/т
Екиш куни	Бактериозга қарши	Фитобактериомитцин 3 кг/т
Екиш олдидан	Бегона ўтлардан курмак турлари ва бошқаларга қарши	Нитрат 3,3-6,2 кг/га Трифлан 4,5 кг/га Прометрин 3-4 кг/га Фуроре 0,8-1,2 л/га Фюзелад 2-4 л/га
Екиш билан биргаликда	Бегона ўтларга қарши курашида, лента усулда	Нитрат 3-4 л/га Трифлан 3-4 л/га
Ўсимлик тўла униб чиққандан	Хашоратларга қарши кураш учун	Хлорофоз 1 л/га Карбафос 0,6- 1,0 л/га Фосфамид 1 /га 0,5-1 л/га
Ўсуш даврида	Касалликрардан фузариоз бактериоз, аскахитоз ва бошқаларга қарши курашиш мақсадида фунгитцидларни қўллаш, хашоратлардан ўргамчак-кана, шира, цикадаларга қарши курашда инсектитцидларни қўллаш. Кенг баригли ўтлардан шўра, канатник ва бошқаларга қарши	Малфоз 0,6-1л/га Базарган 3-4 л/га Карбафос 0,5-1 кг/га Детсис 0,5-0,6 л/га Маврин 25 % 0,5 л/га

Донга дастлабки ишлов бериш
Дон массасини сақлаш самарадорлигини ошириш бир қатор технологик, ташкилий ва хўжалик тадбирлари билан боғлиқ. Бу тадбирларнинг комплекс қўлланиши дон массасининг миқдор ва сифат жиҳатдан қониқарли сақланишини таъминлайди. Доннинг сақланувчанлигини ошириш унинг таркибидаги бегона ва донли аралашмалар миқдорини, зараркунандаларнинг мавжудлигини ва доннинг физик ҳамда физиологик хусусиятларини чуқур билишни, кечадиган ўзгаришларни мунтазам равишда аниқлаб боришни, мавжуд чора-тадбирлар комплексини ўз вақтида сифатли ўтказилишини тақозоқилади (Мякучко,Баранова,1994).
Озиқ-овқатга, емга ва техник мақсадларда ишлатиладиган дон массаси таркибида бир қатор бегона ўтларнинг уруғи, жумладан какра, мастак, ғичмалос, кампирчопон, гандамия кабиларнинг бўлиши давлат стандартида рухсат этилмайди.
Айниқса, дон массаси таркибидаги рандак уруғига алоҳида аҳамият берилади. Унинг агротема тури ғалла экинлари ичида ўсади. Уруғшнинг таркибида заҳарли модда (5,6% гача сапонин моддаси бор) бўлганлиги учун бу уруғ аралашган дон унидан тайёрланган озиқ-овқат ёки ем-хашак кишиларни ва ҳайвонларни касаллантиради.
Уруғлик учун ажратилган дон массасида карантин бегона ўтларнинг уруғи бўлмаслиги лозим.