Ta’lim-tarbiya nazariyasi va metodikasi

Bo‘g‘in — ritmni hosil qiluvchi eng kichik o'lchov birligi sanaladi. U
ritm yaratish uchun guruhlanadi, ayni paytda, ritm qaysi misrada bo‘g‘in
soni ko‘p yoki kam ekanligini aniqlaydi. U ritm yaratish vazifasini bajarish
uchun turoqlarga (aruzda ruknlarga ) uyushadi.
Turoq. Bo‘g‘inlaming misralarda qat’iy tartibda guruhlanishi — turoqdir.
Darvoqe, agar she’rlaming ritmiga e’tibor qilsak, bo‘g‘inlaming soni
jihatdan bir turkumga kirgan she’rlarning ritmida bir-biridan farq borligini
sezamiz.

Vazo. Misralardagi bo‘g‘inlaming, turoqlanish tartibining muayyan o'lchovga
solinishi — vazndir. «Vazn nutqni o‘lchaydi, guruhlaydi va unga muayyan tartib
kiritadi. V.V. Kojinov uni karkas (sinch), she’r tanasining skeleti deb atagan
edi. Skeletsiz odam bo‘lmagani singari vaznsiz poeziya yo‘q. Vazn sxema, u
passivdir; vazn har yili yaratilavermaydi. Mahmudali Yunusov «tez-tez o‘zgarib