Таълим жараёнининг функциялари. Таълим жараёнининг ҳаракатлантирувчи кучлари

Таълимни қуйидаги йўналишларда ислоҳ қилиш вазифалари белгилаб олинди:
-умуминсоний қадриятлар ва миллий маданият асосларини эътиборда тутган ҳолда таълим-тарбия мазмунини миллий мафкура, мустақил Ватан туйғуси асосида ўзгартириш ва такомиллаштириш;
-таълим самарадорлигини тинмай ошириш, жаҳон андозалари даражасига олиб чиқиш;
-вариатив ўқув режалари, дастурлар, дарсликлар яратиш;
-билимдонлик ва истеъдодни қўллаб-қувватлаш;
-илғор тажрибаларга, ижодкор устозлар тажрибасига суяниш;
-таълим-тарбияда бош ислоҳотчи бўлган педагог, тарбиячиларпнинг янги авлодни тайёрлашга киришиш;
-таълим муассасаларининг моддий-техника асосини мутаҳкамлаш, таълимни компьютерлаштириш, ўқув жараёнига янги педагогик технологияни олиб кириш;
-таълим тизимини, бошқарув фаолиятини такомиллаштириш;
-ислоҳ ғояларини иложи борича вилоят, туман, ўқув муассасаси педагогик жамоаларига тезроқ етказиш, сингдириш, амалга ошириш:
Ривожланган мамлакатларнинг тажрибаси шуни кўрсатмоқдаки, қаерда таълим ва тарбияга эътибор катта бўлса, ўша ерда тараққиёт, юксалиш бор. Шунинг учун республикамизнинг истиқболи узлуксиз таълимни қай даражада амалга оширилишига боғлиқ.
Узлуксиз таълимнинг фаолият кўрсатиш тамойиллари қуйида
гилардан иборат:
-таълимнинг устуворлиги - унинг ривожланишининг биринчи даражали аҳамиятга эга эканлиги, билим, таълим ва юксак интеллектнинг нуфузи:
-таълимнинг демократлашуви - таълим ва тарбия услубларининг танланишида ўқув юртларининг мустақиллигини кенгайиши, таълимни бошқаришнинг давлат-жамият тизимига ўтилиши;
-таълимнинг инсонпарварлиги - инсон қобилиятларининг очилиши ва унинг таълимга нисбатан бўлган турли-туман эҳтиёжларининг қондирилиши, миллий ва умумбашарий қадриятлар устуворлигининг таъмин⁶ланиши, инсон, жамият ва атроф-муҳит ўзаро муносабатларининг уйғунлашуви;
- таълимнинг ижтимоийлашуви - таълим олувчиларда эстетик бой дунёқарашни ҳосил қилиш, уларда юксак маънавият, маданият ва ижодий фикрларни шакллантириш ;
- таълимнинг миллий йўналтирилганлиги - таълимнинг миллий тарих, халқ анъаналари ва урф-одатлари билан узвий уйғунлиги, Ûзбекистон халқларининг маданиятини сақлаб қолиш ва бойитиш, таълимни миллий тараққиётининг ўта муҳим омили сифатида эътироф этиш, бошқа халқларнинг тарихи ва маданиятини ҳурматлаш;
-таълим ва тарбиянинг узвий боғлиқлиги, бу жараённинг ҳар томонлама камол топган инсонни шакллантиришга йўналтирилганлиги;
-иқтидорли ёшларни аниқлаш, уларга таълимнинг энг юқори даражасида, изчил равишда фундаментал ва махсус билим олишлари учун шарт-шароитлар яратиш.