Son verstk indd

Семинар машғулотлар
. Ўқув фаолия
-
тини ташкил этишнинг асосий шаклларидан 
бири семинар машғулотлари бўлиб, у тинг-
ловчиларга ўқув ва илмий материалларни 
ўрганишда тадқиқий ёндашувни шаклланти
-
ришга имкон беради. Семинарларнинг асо
-
сий мақсади курснинг энг мураккаб бўлган 
мавзуларни муҳокама қилиш, уларни методо
-
логик ва услубий ишлаб чиқишдан иборат.

---

52
Kasb-hunar ta’limi №1, 2020
МЕТОДИКА
Маслаҳатлар
. Талабаларнинг муста қил 
ишлаши ҳажмини кўпайтиришга мўлжаллан
-
ган масофали ўқитишда ўқитувчи томонидан 
ўқув жараёнини доимий қўллаб-қувватлаш
-
ни ташкил этиш зарурати мавжуд. Ҳозирги 
пайт да дидактик мақсадлар нуқтаи назари
-
дан мураккаблашаётган маслаҳатларни ўт
-
казиш қўллаб-қувватлаш тизимида асосий 
ўринни эгалламоқда. Улар ўқув жараёнининг 
мустақил шакли сифатида сақланмоқда ва 
шу билан бирга ўқув фаолиятининг бошқа 
шакллари (маъруза, амалий машғулот, семи
-
нар, лабаратория амалиёти ва ҳ.к.)га кири
-
тилгандир.
Шу билан бирга, педагоглар масофавий 
ўқитиш курсларини яратишда қуйидаги та-
лаб ларни инобатга олишлари керак:
1) Мотивация – ўқитишнинг зарур қисми 
са налади ва ўқитиш жараёни давомида қўл
-
лаб-қувватланиб турилмоғи лозим. Тинглов чи 
олдига қўйилган аниқ мақсад катта аҳамият 
касб этади. Агар тингловчи олдига қў йилган 
вазифалар унинг тайёргарлик даражасига мос 
келмаса мотивация кескин камая ди.
2) Ўқув мақсадларининг қўйилиши. 
Тинг ловчилар ундан нима талаб этилишини 
би ли ши керак. Дастурда мақсад ва вазифалар-
нинг аниқ кўрсатилиши муҳим ҳисобланади.
3) Ўқув материалларини қабул қилиш
-
га шароитлар яратиш. Бундай шароитларни 
яратишда қўшимча ёрдамчи материаллар 
(тингловчилар учун қўлланма) қўл келади. 
Дастлабки тест синовларини ўтказиш ҳам 
мумкин. 
4) Ўқув материалларини етказиш – ҳар 
қандай ўқув масалаларини ечиш билан боғ
-
лиқ равишда амалга оширилади. Бунда 
компь ютер экранига чиқариладиган кадрлар
-
ни яратиш муҳим муаммо саналади, маълум 
қу лай ўқиш тамойилидан фойдаланиш зарур 
бўлади.
5) Тескари алоқа. Бу мезон тингловчи 
учун катта аҳамиятга эга. Компьютер теска
-
ри алоқани амалга оширишда ёрдам беради.
6) Баҳолаш. Тингловчилар компьютер 
билан ишлаш жараёнида ўқув материалла
-
рини қандай ўзлаштираётганларини билиб 
боришлари керак. Аммо якуний баҳолаш
-
га қадар нотўғри жавобларни кўрсатмаслик 
мақсадга мувофиқ ҳисобланмайди. Тинлов
-
чиларни кам қолган топшириқлар сони кўп 
бажарилган топшириқлар сонига нисбатан 
кўпроқ фаоллаштиради. Масофавий курс-
ларда «тинг ловчи-ўқитувчи-тингловчи» му
-
лоқотининг ташкил этилиши жуда муҳим 
ҳисобланади. Бунинг учун тингловчилар фа
-
олиятини ҳамкорликда ўқиш ёки лойиҳалар 
метод лари, баҳслар асосида ташкил қилиш 
лозим.
Бир қарашда, масофали ўқитишда тинг-
ловчини тьютор билан алоқаси чекланган, 
лекин амалда ахборот технологияларини 
қўл лаш маслаҳатни ўтказиш учун имконият-
лар ни кенгайтиради. Тезкор тескари алоқа 
ўқув материалларининг матнига ёки курсни 
ўр га ниш жараёнида ўқитувчи (ёки тьютор)
га тезкор мурожаат қилиш имкониятига эга 
бўлади. 
Хулоса сифатида шуни айтиш мумкинки, 
масофавий ўқитиш тизимида ахборот-теле
-
коммуникация технологияларининг ютуқла
-
ридан кенг фойдаланиб, пировардида жаҳон 
ахборот маконига боғланилади ва керакли 
маълумотлар мустақил ўзлаштирилади. Ма
-
софавий ўқитиш курсини жорий этиш ва 
қўллаш инсоннинг умри давомида эгаллаган 
билимларини мустаҳкамлаш ва уни ривож-
лантиришга хизмат қилади.