Sine ira et studio

H3 (5) – PLINIUS Panegyricus, 53 (5-6)> PAN, 53, (p.44, rr. 6 - 13); E. Slechte keizers mogen bekritiseren is het mooiste geschenk dat de keizer ons geeft (2)

Quo constantius, patres conscripti^112, et dolores nostros et gaudia proferamus; laetemur his, quibus fruimur, ingemiscamus illis, quae patiebamur^113; simul utrumque^114 faciendum est sub bono principe. Hoc secreta nostra, hoc 10 sermones, hoc^115 ipsae gratiarum actiones agant, meminerintque^116 sic maxime laudari incolumem imperatorem, si priores^117 secus meriti reprehendantur. Nam cum malo principe posteri tacent^118, manifestum est eadem^119 facere praesentem.

Laten wij, heren senatoren, des te volhardener én onze grieven én onze vreugdes bekend maken; laten wij blij zijn met deze dingen, waarvan wij genieten, laten we klagen om die dingen, die wij doorstonden; tegelijk moet elk van beide worden gedaan onder een goede keizer. Laten hierover onze privégesprekken gaan, hierover onze openbare gesprekken, hierover de dankbetuigingen zelf, en laten zij zich herinneren / niet vergeten dat zo het meest een keizer tijdens zijn leven wordt geprezen, als de eerdere keizers die zich niet goed verdienstelijk hebben gemaakt, worden bekritiseerd. Want wanneer het nageslacht zwijgt over een slechte keizer, is het duidelijk dat de aanwezige/huidige/zittende (keizer) hetzelfde doet.