Щадимги европада илк фалсафий билимлар ривожи, ижтимоий таращщиёт, маданий жараёнлар

Арастунинг силлогизми учта мулоҳазадан ибораб бўлиб, улардан иккитаси муҳокама, учинчиси эма хулосадир. (Ҳиндларнинг силлогизмида бешта мулоҳаза мавжуд). Арасту муҳокамалар бизга одатий бўлмаган ҳолда ифодаланган. («В» ва «А») шаклда; «А» «В» га тегишли, яъни Арасту мулоҳазанинг предикати (кесимини) биринчи ўринга қўяди. Муҳокамалар эса уларга умумий бўлган (ўртача) термин билан боғланган дейди. Бундай ҳолда бир муҳокаманинг предикати ва бошқанинг субъекти намоён бўлиши мумкин. Шунга қараб силлогизмнинг шакллари фарқланади. Билиш маъносида улардан энг қимматлиси ва энг муҳокамали биринчисидир. У ерда мантиқий зарурият туфайли муҳокамалардан шундай муҳокама чиқариш мумкин: «Агарда «А» ҳарфи ҳар қандай «В»ни билдирса унда «В» ҳар қандай «С»ни билдирса унда «А» зарурий ҳар қандай «С»ни билдиради. Учинчи ва иккинчи фигураларнинг силлогизмлари мукаммал эмас. Шунинг учун тадқиқотимиз мантиқий хулосаси келиши учун тааллуқли маълумотлар қўшимча муаммолари зарурдир. Биринчи фигура (ижобий муҳокамалар бўлса) ўртача термин сабабни ифодалайди: барча сут эмизувчилар — иссиққонлилар, отлар сут эмизувчилар, отлар иссиққонлилардир, чунки улар сут эмизувчилардир. Силлогизм бошқа фигураларида бундай аниқ антологик характери таъсири эканлиги унинг етарли бўлган формализмидир. Шундай қилиб, силлогизмнинг фигураси ўрта термин ўрни билан аниқланади. Моддалар эса суҳокамаларнинг характери билан аниқланади. Муҳокамалар умутасдиқловчи умуминкор этувчи, қисман тасдиқловчи ва қисман инкор этувчи бўлиши мумкин. Ҳамма вариантларни кўриб чиқиб, файласуф хулоса фақат тўрт ҳолда бўлиши мумкинлиги аниқланади: умумтасдиқловчи муҳокама умумтасдиқловчи билан, умуминкор этувчи умуминкор этувчи билан, умумтасдиқловчи қисман тасдиқловчи билан ва умуминкор этувчи қисман инкор этувчи билан бирлашганда, яъни муҳокамалардан бири албатта умумий бўлиши бошқаси эса тасдиқловчи бўлиши керак. икки хусусий муҳокамалардан ҳеч нарса чиқмайди. Масалан: айрим кишилар —малла сочли ва айрим кишилар спортчилардир деган мулоҳаза ҳеч нарса англатмайди. Шунингдек икки инкор этувчи муҳокамадан ҳеч нарса англатмайди. Шунингдек икки инкор этувчи муҳокамадан ҳам ҳеч нарсани билиб бўлмайди. Арасту барча вариантларни саралаб, силлогизмнинг уч фигурасидан 16 та ишловчи модусларини кашф этди.