Саволлар ва жавоблар Axбoрoт – ресурс турлaри сифaтидa

Маълумотлар базаси ҳақида тушунча

Маълумотлар базаси — бу, ШК хотирасида сақланадиган ва муаммо соҳа ҳолатини акс эттирувчи, махсус тартибда ташкил қилинган ва ўзаро боғланган маълумотларнинг мажмуидир. Маълумотлар базаси яна айрим фойдаланувчиларнинг ахборотли заруриятларини таъминлаш учун ҳам мўлжалланган.

Белгили шаклда акс эттирилган объект ёки объект­ларнинг муносабатлари ҳақидаги ахборотлар маълумот­ларни ташкил қилади. Бу маълумотлар инсон ёки бирор-бир техник қурилма томонидан идрок этилиши ва тегишли тартибда ўзгартирилиши мумкин.
Маълумотлар базалари қуйидагича таснифланади:

• 
  маълумотларни тақдим этиш шакли бўйича: ви­део- аудио ва мультимедиа тизимлари;
  
• 
  қўлланилаётган моделнинг тури бўйича: иерархик; тармоқли; реляцион ва аралаш;
  
• 
  сақланаётган ахборотларнинг турига кўра: ҳужжатли; далилли (фактографик); лексографик;
  
• 
  маълумотларни сақлашни ташкил қилиш ва уларга мурожаат этиш бўйича: локал (шахсий); умумий; тарқатилган;
  
• 
  хизматлар кўрсатиш бўйича: текин ва тижорат асосида.
  
• 
  мулкчилик тури бўйича: давдат қошида; нодавлат.
  

Маълумотлар базасини яратиш тамойиллари

Айрим вазифаларни ҳал қилишга мўлжалланган маҳаллий ташкил қилинган ахборот тўпламларидан фарқли, маълумотлар базаси қуйидаги бир қатор талабларни қаноатлантирувчи ахборотларнинг интеграциялаштирилган тизимидан иборат бўлади:

• 
  маълумотларни сақлашдаги ортиқчаликни қисқартириш;
  
• 
  улардаги зиддиятларни бартараф қилиш;
  
• 
  катта доирадаги вазифаларни, шу жумладан янгиларини ҳал қилиш учун биргаликда фойдаланиш;
  
• 
  маълумотларга киришнинг қулайлиги;
  
• 
  базада маълумотларни сақлашнинг ҳавфсизлиги, маълумотларни ҳимоялаш;
  
• 
  ахборот таъминотининг ривожланиши натижасида ўзгарувчи ташқи шароитлардан маълумотлар­нинг мустақиллиги;
  
• 
  нафақат маълумотларни яратиш ва сақлашга, бал­ки уларни муҳим ҳолатда ушлаб туришга ҳаражатларни камайтириш;
  
• 
  фойдаланишнинг эгилувчан ташкилий шаклининг мавжудлиги.