Sanoat sohalari texnologiyasi

 
Homuza turlari . Homuza xosil qilish mexanizmlari 
To’quv dastgohida to’qima hosil qilish uchun tanda iplarini ikki qismga bo’lish lozim. 
Shu ikki qismga bo’lingan tanda iplari oralig’idagi bo’shliq – homuza deb ataladi. Homuza fors 
tilidan olingan bo’lib og’iz bo’shlig’ini anglatadi. Tanda iplarini bir tekislikda ikki qismga 
bo’lish uchun ularni bir qismini shodalar yordamida o’rta holatdan yuqoriga, bir qismini esa 
pastga ajratish lozim. Ajratilgan iplar orasiga arqoq ipi tashlanadi. Tashlangan arqoq ipi maxsus 
mexanizm yordamida to’qima chetiga uriladi va to’qima elementi hosil bo’ladi. Bu to’qima 
elementi to’quv zonasidan tortib olinib to’quv g’altagiga o’raladi, sarf bo’lgan tanda ipi uzunligi 
to’quv g’altagidan uzatiladi. 
To’qima o’rilishlarini hosil qilish uchun to’quv dastgohida tanda iplari ma'lum tartibda 
ko’tarib tushiriladi, natijada to’qimada o’rilish hosil bo’ladi. To’qimada o’rilishlar oddiy yoki 
murakkab bo’lishi mumkin. Shunga qarab dastgohda har xil homuza hosil qilish mexanizmlari 
o’rnatiladi. 
To’qimaning o’rilishi raportini kichik va kattaligiga, murakkabligiga qarab homuza 
hosil qiluvchi mexanizmlar: 
EKSTSENTRIKLI, KARETKALI, JAKKARD
turiga bo’linadi. 
Ekstsentrikli homuza hosil qilish mexanizmlari
yordamida oddiy o’rilishli to’qimalar, 
ya'ni polotno, sarja, satin va ba'zi mayda naqshli to’qimalar to’qish mumkin. Bu mexanizm 
yordamida homuza hosil qilishda, shodalarni navbatma-navbat tanlangan o’rilish asosida, 
ko’tarilib tushishi ekstsentrikni ekstsentrisitetini hisobiga amalga oshadi. 
Karetkali homuza hosil qilish
mexanizmlari
. Bu homuza hosil qilish mexanizmi 
to’qima o’rilishini dastgohdan yuqorida joylashgan koretka richaglari yordamida bajaradi. Bu 
mexanizmda juda murakkab bo’lmagan sarja, satin va yamayda naqshli o’rilishlardan hosila 
xamda aralash o’rilishli to’qimalar to’qiladi. 
Jakkard
o’rilishli yirik naqshli to’qimalarni jakkard mashinasi yordamida to’qiladi – bu 
mashinada har xil tanda ipini alohida ko’tarib turilishi boshqariladi. Hozirigi zamonaviy 
dastgohlarda elektron sistemalar yordamida amalga oshiriladi.