Rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti

3.Natriy gidrofosfat magniy ioni bilan NH₄OH va NH₄C1 ishtirokida reaksiyaga kirishib, mineral va sirka kislotalarda eriydigan oq rangli kristal cho'kma - magniyammoniy fosfat MgNH₄PO₄ hosil qiladi:
MgCl₂ + Na₂HPO₄ + NH₄OH → MgNH₄PO₄↓ + 2NaCl + H₂O
Mg²⁺ + NH₄⁺ + PO₄^3-→MgNH₄PO₄↓
Magniyni ushbu reaksiya yordamida topishga litiy va boshqa gruppalar kationlari xalaqit beradi.
Reaksiyani bajarish uchun magniy tuzining 2-3 tomchisiga shuncha miqdorda NH₄OH eritmasi quying, tushgan cho'kmani NH₄C1 eritmasida eriting va eritma aralashtirilib turgan holda tomchilatib Na₂HPO₄ qo'shing.
Mazkur reaksiya yordamida magniyni mikrokristalloskopik topish uchun mikroskopning buyum oynasiga bir tomchidan tekshirilayotgan eritma, ammoniy xlorid eritmasi va konsentrlangan ammiak eritmalaridan, so'ngra unga Na₂HPO_4∙6H₂O kristalidan qo'shing. Buyum oynasi sekin suv hammomi qopqog'ida qizdirilganda olti uchli yulduzga o'xshash kristallar hosil bo'ladi. Agar cho'ktirishni suyultirilgan eritmalardan bajarsangiz, shakli o'zgargan kristallar hosil bo'lganini ko'rasiz.
Magniyammoniy fosfat cho'kmasi kislotalarda (hatto sirka kislotada ham) eriydi. Mikrokristalloskopik reaksiyani kalsiy ioni ishtirokida o'tkazsangiz tekshiriladigan eritmaga limon kislota qo'shishingiz mumkin.
4. Kaliy digidroantimonat magniy ioni bilan pH>7 bo'lganda, kislotalarda eriydigan oq kristal Mg(H₂SbO₄)₂, Mg(OH)₂ cho'kmalar aralashmasini hosil qiladi:
MgCl₂ + 2KH₂SbO₄ → Mg(H₂SbO₄)₂↓ + 2KC1
Bundan shunday xulosa chiqadiki, Mg²⁺ ioni Na⁺ionini topishga xalaqit beradi va, demak, uni oldin KOH ta'sirida cho'ktirib ajratishingiz kerak.