Respublika Ta'lim Markazi

0

Bosh qismi xl



ППУ

12

Blutus (Bluetooth) xl

13

S

Kichik USB kabel ulagich xl

■
R

• 0

14		t		Otvyortka
15		1 A	1	Kabel ulagichlari F/F 10 cm x6

Izoh: “xl” - shu konstruksiyalar soni.

R OBOTOTEXNIK TIZIMNI LOYIHALASH. ROBOTLAR MUSOBAQASI

2. 
   a maliy mashg‘ulot. Otto robotini yig‘ish.
   

Otto robotini yig‘ishning texnologik xaritasi

Ishni bajarish bo‘yicha ko‘rsatma

Asbob-
uskunalar

Ish ketma-ketligi

T/r

Robotning chap oyoq qismiga servo motor o‘rnatiladi



1

otvyortka

R
2
obotning o‘ng oyoq qismiga servo motor o‘rnatiladi

o
i(J

tvyortka

222

Robotning gavda qismiga servo motor o‘rnatiladi

otvyortka

В

Robotning tizza qismlari o‘rnatiladi

4

■i

a

otvyortka

180' 180*

R
5

otvyortka
obotning chap va o‘ng oyoqlarini tizza qismlariga o‘rnatiladi

Robotning bosh qismiga ultra- tovush masofa aniqlagich sensori o‘rnatiladi
D
otvyortka
„



□

R
7
obotning bosh qismiga Arduino qurilmalari o‘rnatiladi
Q ш

otvyortka

i

R
8

otvyortka

obotning elektr quvvati manbayi bloki o‘rnatiladi

Robotning ovoz chiqaruvchi moslamasini o‘rnatish va elektron qismlarini sim orqali ulash



R
otvyortka

10
obotning bosh qismini o‘rnatish

o tvyortka

15 - Texnologiya, 5-sinf

11 Robotni USB kabeli
o
kompyuter
rqali dastur yozish uchun kompyuterga ulash

“Arduino. IDE” dasturini kompyuterga o‘rnatish yo‘riqnomasi

1. 
   DVD diskdan arduino-1.7.10 papkasini kompyuteringizning C: yoki D: diskiga ko‘chirib oling.
   
2. 
   Kompyuteringizdagi arduino - 1.7.10 papkasi ichiga kiring. Driver papkasi ichidan kompyuteringizga o‘matilgan Windows sistemasining razryadiga qarab, agar Windows sistemangiz 64 razryadli bo‘lsa dpinst-amd64 faylini ishga tushirib, Adruno platformasi uchun drayverni o‘rnatib olasiz. Agarda Windows sistemangiz 32 razryadli bo‘lsa, dpinst-x86 faylini ishga tushirib, Adruno platformasi uchun drayverni o‘matib olasiz.
   
3. 
   Shundan so‘ng C: yoki D: diskka ko‘chirib olingan arduino - 1.7.10 dasturi setup.exe faylini ishga tushirib, drayverni o‘rnatib olasiz.
   
4. 
   Kompyuteringiz ekranida hosil bo‘lgan arduino dasturi oynasi bo‘yicha ko‘rsatilgan ketma-ketlikda ishlarni bajaring.
   

Eslatma. Qo‘shimcha ma’lumotlar olish uchun https://www.instructables.com/id/ Otto-Build-You-Own-Robot-in-Two-Hours/saytidanfoydalanishingiz mumkin.
1-qadam Arduino dasturi oynasi

3 sketch_mar01a | Arduino 1.7.10

Файл Правка		Эскиз Инструменты Помощь
[VJ+J		Г7|

| sketch_mar01a

1. 
   void setig>() {
   
2. 
   II put your setup code here, to run once:
   

3

3. 
   )
   

5
£ void loop() {

7. 
   // put your main code here, to run repeatedly
   

8
S }






2-qadam
Arduino dasturi oynasida joylashgan menyular qatoridan Инструменты - Порт - COMni belgilab olasiz.

@ sketch_mar01a | Arduino 1.7.10
Файл Правка Эскиз [Инструменты! Помощь
©О 001	АвтоФорматирование CtrUT Архивировать эскиз Исправить кодировку и перезагрузить. Монитор последовательного порта Ctri*Shift*M Плата *
| sketch_mar01 а |
void setup() // put your 3
) 5	Порт •	Serial ports
void loop() ( // put your 8	Программатор L Записать Загрузчик	V СОМ31

3-qadam
Arduino dasturi oynasida joylashgan menyular qatoridan Инструменты - Плата - Arduino Nanoni belgilab olasiz.



Otto roboti qismlarini yig‘ib va dasturlab bo‘lgach, ishlashi tekshirib ko‘riladi va sinovdan o‘tkaziladi.
Robot imkoniyatlaridan kelib chiqqan holda musobaqa tashkil qilinadi.

Respublika Ta'Iim Markazi






OILA IQTISODIYOTINING INSON HAYOTIDAGI 0‘RNI
Siz zamonaviy texnika va texnologiyalar, turli yog‘och, metall va kompozit ma- teriallarga ishlov berish, harakatlanuvchi oddiy mexanizmlardan foydalanib, turli buyumlar yasash usullarini o‘rganib oldingiz. Albatta, o‘rgangan bu bilimlar Sizga oila ishlariga yordam qilish va oila daromadiga o‘z hissangizni qo‘shishingizda poydevor vazifasini bajaradi.
Buyuk ma’rifatparvar, iste’dodli shoir, mashhur tarbiyachi bobomiz Abdulla Avloniy o‘zining “Turkiy guliston yoxud axloq” asarida: “Iqtisod deb pul va mol kabi ne’matlarning qadrini bilmakni aytilur. Mol qadrini biluvchi kishilar o‘rinsiz yerga bir tiyin sarf qilmas, o‘rni kelganda so‘mni ayamas. Saxovatning ziddi baxillik bo‘lgani kabi iqtisodning ziddi isrofdir” degan.
Iqtisodiy bilimlarni egallash faqat tadbirkorlik yoki biznes sohalari bilan shug‘ullanayotganlarga tegishli emas, balki har bir fuqaro bilishi zarur va shart hisoblanadi. Zero, egallangan bilim hech qachon keraksiz og‘ir tosh bo‘lmagan, bo‘lmaydi ham.
Iqtisodiyot - yunoncha “ekonomikos” so‘zidan olingan bo‘lib, “uy xo‘jaligini yuritish san’ati” degan ma’noni bildiradi.
Har bir inson hayotida oila iqtisodiyoti muhim ahamiyatga ega hisoblanadi. Oila iqtisodiyotida oila budjeti degan tushuncha mavjud bo‘lib, u oila rivojlanishida asosiy o‘rinni egallaydi.
Oila budjeti nima?
Oila budjeti - barcha oila a’zolarining pul va moddiy boyliklari to‘plami, ya’ni oiladagi ota-onalarning shaxsiy budjetlarini bitta umumiy budjetga birlashtirilishidir (1-shakl).
Ushbu shakldan biz oila budjetini shakllantirish manbalari va sarf-xara- jatlarning asosiy yo‘nalishlarini ko‘rishimiz mumkin.
Shunday ekan, 5-sinf texnologiya fani darslarida olgan bilimlaringiz asosida Sizning o‘z oilangiz budjetiga qo‘shadigan hissangiz nimalardan iborat ekanligini o‘ylab ko‘ring! 0‘z oilangiz budjeti uchun nimalar qila olasiz (2-shakl)?
Bu kabi ishlarni amalga oshirishda fan bo‘yicha egallagan bilimlaringiz, ijodkorlik va tashabbuskorligingiz muhim ahamiyat kasb etadi.
Demak, ota-onalar tomonidan oila ehtiyoji uchun olingan barcha ne’matlaming qadriga yetgan holda ularni isrof qilmasdan tadbirli foydalanish ham oila iqtisodi hisoblanadi.