Respublika Ta'lim Markazi

1-shakl

Oilaning daromadlari va xarajatlari


Oila budjetiga qo‘shgan hissam

2-shakl

j: JH?
	~ -	I < ^1

Keraksiz mahsulotlardan

£

*

+*■ t

*

Mexanik uzatmalar asosida harakatlanuvchi sodda o‘yinchoq buyumlar yasash

Texnik jihozlardan samarali foydalanish

Plastmassa idishlarai ta’mir­lash va buyumlar yasash

* u

Yog‘och va metalldan yasal­gan buyumlarni ta’mirlash va pardozlash

Mustahkamlash uchun savollar

1. 
   Iqtisodiyot deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   Buyuk ma’rifatparvar bobomiz Abdulla Avloniy iqtisod tushunchasiga
   

qanday ta’rif berganlar? 4lr'

3. 
   Oila budjeti nima? "40^
   
4. 
   Sizning o‘z oilangiz budjetiga qo‘shadigan hissangiz nimalardan iborat ¹"* ■ ekanligini bilasizmi?
   

Loyiha ishi.
Mavzu: Ekoparkni tashkil qilish.
Bugungi davrda har bir inson berilgan imkoniyatlardan samarali foydalanishi, o‘zi va oilasi uchun sog‘lom turmush tarzini tashkil qilishi lozim. Buning uchun shahar markazidagi istirohat bog‘lari yoki ekoparklarga borish shart emas. O‘z uyingizni ekoparkka aylantirish imkoniyati mavjud.
Ekopark o‘zi nima?
Ekopark - bu butun mavsum davomida insonlarning atrof-muhit bilan o‘zaro munosabatlarini bog‘lash orqali ularni faol dam olishlari uchun barcha imkoniyatlami birlashtirgan, yashil ekinlar va manzarali daraxtlar bilan qoplangan dam olish hududi.
Oila sharoitida o‘z ekoparkingizni tashkil qilish Sizdan yangi g‘oyalarni yaratishni va ijodkorlikni talab qiladi. Bu jarayonda har bir imkoniyatlardan samarali foydalanish hamda zamonaviy texnologiyalarni qo‘llash orqali ham tabiiy ekologik muhitni yaratish, ham oila budjetiga daromad olib kelish lozim.
Ekoparkni tashkil qilishda quyidagi tavsiyalarni keltirmoqchimiz:

1. 
   Landshaft dizayni loyihasini yaratish.
   
2. 
   Ekologik toza va tabiiy muhitni yaratish.
   
3. 
   Sport sog‘lomlashtirish maydonchalari va cho‘milish havzasini (basseyn) tashkil qilish.
   
4. 
   Gidroponika usuli orqali meva-sabzavot, o‘simliklar va gullarni ekish hamda parvarish qilish.
   
5. 
   Jonli burchaklarni tashkil qilish.
   
6. 
   Chorvachilik ishlarini tashkil qilish va boshqalar.
   

Ekopark loyihasini tuzishda berilgan tavsiyalarni yanada takomillashtirish va yangi g‘oyalarni qo‘shish mumkin. Loyihada shahar va qishloq joylaridagi mavjud imkoniyatlami ham e’tiborga olish muhim ahamiyatga ega hisoblanadi.
Berilgan tavsiyalarda Sizga tanish bo‘lmagan ba’zi tushunchalarga to‘xtalib o‘tamiz.

1. 
   L andshaft tushunchasi. Landshaft nemischa so‘z bo‘lib, “land” - “yer”, “schaft” - “manzara” yoki umumiy qilib, “manzarali joy” degan ma’noni bildiradi.
   

Landshaft dizayni - inson hayoti uchun sog‘lom va to‘laqonli estetik tabiiy muhit yaratishdir.

2. 
   Gidroponika (yunoncha “gidro” - “suv” +
   

“ponos” - ish) o‘simliklami tuproqsiz sun’iy muhitda o‘stirish usuli.
Gidroponikaning bir necha usuli bor (12-rasm).
0‘simlikni mayda shag‘al yoki qum solib tom- chilatib sug‘orish usuli ko‘proq qo‘llaniladi. Bu texnologiyaning ishlash prinsipi juda oddiy. Shag‘al


230



yoki qum solish uchun chuqurligi 25-30 cm, eni 80 cm va uzunligi 240 cm li yassi oxur tayyorlanadi, ichiga oziq moddalar aralashtirilgan suv kelib turishi uchun teshikli quvurchalar ochiladi. Quvurchalarning teshiklari berkilib qolmasligi uchun usti simto‘r bilan qoplanadi. Oxur shag‘al yoki toza qum bilan to‘ldiriladi. Urug‘ qumga ekiladi. Keyin yilning fasliga, o‘simlikning yoshi va xiliga, eritmaning xususiyatiga qarab kuniga 1-5 marta oziq aralashmasi beriladi. Aralashmani berish 30-50 daqiqa davom etadi. Aralashma tarkibi vaqti-vaqti bilan tekshirilib, yangilab turiladi. Shag‘al va qum bir necha yilgacha almashtirilmaydi. Gidroponika usulida, asosan, sabzavot, gul, rezavor meva, chorva mollari va parrandalar uchun servitamin ko‘katlar o‘stiriladi. Bu yo‘l bilan yiliga 4-5 marta hosil olish mumkin.

2. Suzuvchi platforma usuli

л

3. Tomchilatib sug‘orish usuli
ь