Referat Mavzu : Hududlarda fermer xo`jaliklarining iqtisodiy rivojlanish ko`rsatkichlarini modellashtirish

5. Ishlab chitsarish rentabelligi.

Ishlab chiqarish rentabelligi deganda korxona faoliyatini foydaliligini tushunish lozim, ya‘ni xo‘jalik ishlab chiqarishfaoliyati natijasidan foyda olishi lozim. Bu, ayniqsa qozirgi bozor iqtisodiyoti davrida, katta aqamiyatga ega, chunki qaysi korxona o‘z faoliyatidan zarar ko‘rsa, u to‘lov qobiliyati yo‘qolgan (bankrot) xo‘jalik bo‘lib xisoblanadi va u o‘z faoliyatini to‘xtatadi.

Ishlab chiqarish rentabelligiga juda ko‘p omillar ta‘sir etadi. Bular jumlasiga maqsulot qajmi, uning sifati, uning tannarxi va boshqalar kiradi. Foyda summasini aniqlash uchun sotishdan kelgan pul tushumidan uni ishlab chiqarish va sotish bilan bog‘liq xarajatlarni, ya‘ni tannarxi chiqarish kerak. Shu boisdan rentabellik darajasini aniqlash uchun olingan foydani tannarxga nisbati olinadi. Buni quyidagicha ifodalash mumkin:

R q Pt-Mt x 100% q F x 100% Mt Mt

Bu erda: R — rentabellik darajasi

Pt — Pul tushumi

Mt — Maqsulot tannarxi

F — Foyda