Р 38 р 38 О. Д. Раҳимов, И. Х. Сиддиқов, М. О. Муродов. Ҳаёт фа

К И Р И Ш 
Ўзбекистоннинг биринчи Президенти И.А.Каримов «Юксак 
билимли ва интеллектуал ривожланган авлодни тарбиялаш – 
мамлакатни барқарор тараққий эттириш ва модернизация 
қилишнинг энг муҳим шарти» мавзусидаги 2012 йил 16-17 фев-
раль 
кунлари 
Тошкент 
шаҳрида 
ўтказилган 
халқаро 
конференцияда сўзлаган нутқида XXI асрга шундай таъриф 
беради: «Биз яшаѐтган XXI аср – интеллектуал бойлик ҳукмрон 
қиладиган аср. Кимки бу ҳақиқатни ўз вақтида англаб олмаса, 
интеллектуал билим, интеллектуал бойликка интилиш ҳар қайси 
миллат ва халқ кундалик ҳаѐт мазмунига айланмаса, бундай 
давлат жаҳон тараққиѐти йўлидан четда қолиб кетиши 
муқаррар». 
Интеллекуал бойлик ва салоҳият манбаси, уни ривожлантириш 
омили таълим-тарбия жараѐнининг сифати ҳисобланади. 
Республикамиз олий таълим тизимида ўтган йиллар давомида 
кадрлар 
тайѐрлашнинг 
замон 
талабларига 
мослашувчан, 
таълимнинг юқори сифатли ва барқарор ривожланишини кўзловчи 
тизим ҳамда давлат таълим стандартлари вужудга келтирилди. Ана 
шу давлат стандартлари асосида ўқув жараѐнини ташкил этиш, 
таълим мазмунини белгилаш, уларни ўқув дастурлари, дарсликлар, 
ўқув қўлланмалари билан таъминлаш ҳозирги босқичнинг асосий 
вазифаларидан бири ҳисобланади. Шу сабабли, олий таълимда
ўқитиладиган барча фанлардан янги давлат таълим стандартлари 
ҳамда ўқув дастурларига мос келувчи ўқув адабиѐтлари яратиш 
долзарб масалалардан биридир. 
Ушбу дарслик янги давлат таълим стандарти ҳамда фан бўйича 
ўқув дастури талаблари асосида яратилган бўлиб, у фаннинг 
назарий асослари, ишлаб чиқаришда ҳаѐт фаолият хавфсизлиги 
(меҳнатни муҳофаза қилиш), фавқулотда вазиятларда ҳаѐт 
фаолият 
хавфсизлигини 
таъминлаш 
ва 
ҳаѐт 
фаолият 
хавфсизлигининг табиий асослари (Экология) бўлимларидан 
иборат модулларни ўз ичига олади. Дарслик Тошкент ахборот 
технологиялари университети ва унинг филиалларидаги мавжуд 
барча таълим йўналишлари талабалари учун мўлжалланган.

---

4