«мавжуд бўлмаган ҳайвон» методикаси

«МАВЖУД БЎЛМАГАН ҲАЙВОН» МЕТОДИКАСИ
Ушбу методика ўз мазмунига кўра проектив методикалар каторига киради. Унинг ёрдамида шахснинг муайян хусусиятлари на психик ҳолатлари ҳақида маълумот тўплаш мумкин. Методика йўналтирувчи характерга эга бўлганлиги сабабли, у тадқиқот батареясига кирувчи методикалардан бири сифатида қўлланилади. Методика ёрдамида:

• 
  ўз-ўзига баҳо бериш хусусияти;
  
• 
  текширилувчининг ўз ҳолатидан қониқмаслиги, атрофдагилар томонидан етарлича тан олинмаслик;
  
• 
  ўзига ишонмаслик, кўркинч, журъатсизлик каби сифатлар;
  
• 
  инсоннинг фаолиятга йўналганлиги;
  
• 
  фикрлаш хусусиятлари;
  
• 
  эгоцентризм;
  
• 
  шахснинг агрессивлиги;
  
• 
  хавотирланиш ва ҳимоя реакциялари;
  
• 
  шахснинг ижодий имкониятлари каби жиҳатларини ўрганиш мумкин.
  

Методика универсал характерга эга. Уни турли ёшдаги, турли ривожланиш даражасига эга бўлган синалувчиларда ўтказиш мумкин. Бу ерда энг муҳими тадқиқотчи томонидан расм ва унинг деталларини тўғри тавсифлашдир. Методикани ўтказиш учун оқ ёки саргиш (силлиқ бўлмаган) қогоз ва ўртача юмшоқликдаги қора қалам керак бўлади. Рангли қаламлар, ручка, фламастер, ўчирғичдан фойдаланиш мумкин эмас.
Кўрсатма: «Мавжуд бўлмаган ҳайвонни ўйлаб топиб, унинг расмини чизинг ва унга ном қўйинг». Методикани индивидуал тарзда ўтказиш тавсия қилинади. Уни ўтказиш давомийлиги чегараланмаган.
Расм элементлари ва уларни тавсифланииш
Нормада расм вертикал қўйилган варақнинг ўртасида жойлашган бўлади. Агар расм варакнинг юқори чеккасига яқин ҳолатда бўлса, бу ўзига юқори баҳо бериш; жамиятда эгаллаган мавқеидан норозилик, атрофдагилар томонидан етарлича тан олинмаслик; лавозимга кўтарилиш ва тан олинишга нисбатан эътироз; ўз-ўзини тасдиқлашга интилиш белгиси ҳисобланади.
Агар расм варақнинг қуйи қисмида жойлашган бўлса, буни ўзига нисбатан ишончсизлик, ўзига паст баҳо бериш, қатъиятсизлик, тушкунлик сифатида; жамоада бирор мавқени эгаллашга интилмаслик; тан олиниш ҳамда ўз-ўзини эътироф этиш мавжуд эмаслиги сифатида баҳолаш мумкин.