Qishloq xo‘jalik ekinlarini zararkunandalari, kasalliklari va ularga qarshi kurash choralari

GʻO‘ZANING ZARARLI ORGANIZMLARI VA ULARGA QARSHI KURASH CHORALARI

Gʻo‘zaning so‘ruvchi zararkunandalari

Tamaki tripsi - bu zarar kunanda o‘simlik bargining shirasini so‘rib, zarar yetkazadi. Zararlangan barglar yirtilib ketadi. Tanasi cho‘zinchoq bo‘lib, to‘q sarg‘ish ranglarda bo‘ladi. Lichinkalari och sarg‘ish rangda bo‘ladi. (1.1- rasm). Tamaki tripisi o‘simliklarning uchidagi yosh barglarga tuxum qo‘yadi. 1 ta urg‘ochi trips rivojlanish davrida 100 tagacha tuxum qo‘yadi. Butun yoz bo‘yi 7 martagacha avlod beradi.

Kurash choralari.

Agrotexnik tadbirlar: Gʻo‘zaning chidamliligini oshiradigan chora- tadbirlar (o‘g‘itlash, sug‘orish, kultivasiya) trips zararini pasayishiga yordam beradi.
Biologik usul: tamaki tripsiga qarshi oltinko‘z entomofagining 3-4 kunlik tuxumlaridan 1:10,1:20 nisbatlarida 10 kun oralatib 2 marta chiqariladi. Zaruriyat bo‘lgan maydonlarga oltinko‘z tuxumidan 500-1000 tagacha chiqarish davom ettiriladi; tamaki tripsi tushgan

dalalarga xon qizi qo‘ng‘izlari, sirfid pashshalari, afidiidlar va boshqa foydali xasharotlarni jalb etish.

Kimyoviy usul: vegetasiya davomida 4-7% o‘simlik trips bilan zararlanishi kuzatilsa, mospilan 20% n.k. -0,15 l/ga; karbofos 50% em.k. – 0,6 l/ga; pilarmos 20% n.k. – 0,15l/ga; kamilot 20% n.kuk.-
0,15l/ga; kalipso 48% sus.k. – 0,05-0,07 l/ga; deltafos 38% em.k. – 1,0 l/ga; vertimek 1,8% em.k. – 0,4 l/ga va boshqa ruxsat etilgan dorilar bilan ishlov beriladi.

O‘simlik bitlari

Beda yoki akasiya biti. Markaziy Osiyoda keng tarqalgan bo‘lib, 52 tur zarar yetkazadi. Bu g‘o‘zani may-iyun oylarida zararlaydi. Akasiya biti tuxumlik fazasida qishlaydi. Partenogenez yo‘li bilan tirik tug‘ib ko‘payadi. 12-15 tagacha avlod beradi.