Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti

5-o`quvchi: 
Nonni katta tishlasang ham,
Gapni katta gapirma! 
6-o`quvchi: 
Afting qiyshiq bo‘lsa,
Oynadan o‘pkalama! 
7-o`quvchi: 
Asal aynimas, sariyog‘ sasimas. 
8-o`quvchi: 
Sulton suyagini xo‘rlamas. 
9-o`quvchi: 
Sinamagan otning sirtidan o‘tma! 
10-o`quvchi: 
Arslon izidan qaytmas,
Yigit – so‘zidan. 
11-o`quvchi: 
Nimani qilsang xor,
Shunga bo‘lasan zor. 
3-shart
“
Topqirlar”
deb nomlanadi. Bunda sardorlar bellashadi. Bunda 
savol-topshiriqlar beriladi. 
1.Dunyodagi qaysi tillarni bilasiz?
2. Til oilalari deganda nimani tushunasiz? 
3. O`zbek tili qaysi tillar oilasiga kiradi? 
4. O`zbek tilining dunyo tillari tizimidagi o`rni qanday? 
5. Turkiy tillar oilasiga o`zbek tilidan tashqari yana qanday tillar kiradi? 

---

148 
6. O`lik tillar qanday tillar sirasiga kiradi?
7. Tirik tillar qanday tillar sirasiga kiradi? 
8. Asos til nima? 
4-shart
“Kimning xati chiroyli va xatosiz” 
deb nomlanadi. Darslikda 
berilgan 2-mashqning shartiga ko`ra o`quvchilar matnni ko`chirib, so`zning 
qudrati haqida fikrlashadilar. Yozib bo`lishgach, guruh sardorlari daftarlarni 
yig`ib, har ikki guruh daftarlar bilan almashishadi. Guruh a’zolari yozuv 
jarayonida yo`l qo`yilgan xatolarni aniqlashadi.
5-shart
“Matn yaratish”
deb nomlanadi. Bunda “til madaniyatimiz 
ko`zgusi” so`zini sharhlovchi matn tuzish topshiriladi. 
Dars yakunlanib, “Tilga ixtiyorsiz – elga e’tiborsiz” mavzusida insho yozib 
kelish uyga vazifa qilib topshiriladi. 
O`quvchilar baholanadi. 
 
III. SAHNA DARSLARI