Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti

1-shart: “Tezkor” savol-javob.
Har bir to`g`ri javob uchun 1 ball. 
2-shart: “Sendan savol mendan javob”. 
Har guruh bergan savolning 
to`g`ri javobi 5 ballgacha baholanadi. 
3-shart: “Zukkolar bahsi”. 
Guruh sardorlarining savol-javoblari 5 
ballgacha baholanadi. 
4-shart: “Uyga vazifa”. 
Guruhlar uyda tuzib kelgan krossvordlarini bir-
birlariga berib yechishadi. To`g`ri javoblar uchun 1 balldan baholanadi. 
1-shart: “Tezkor” savol-javob. 
1.
Ot so`z turkumi deb nimaga aytiladi? 
2.
Otlarning leksik xususiyatlarini ayting. 

---

138 
3.
Otlarning grammatik xususiyatlarini ayting. 
4.
Otlarning ma’no jihatdan turlari nechtadan iborat. 
5.
Turdosh otlarning birlik va ko`plik ma’nosini ifodalashiga ko`ra
turlarini sanang. 
6.
Otlarda son kategoriyasi qaysi ko`rsatkich bilan hosil bo`ladi? 
7.
Otlarda erkalash va kichraytirish shakllari qaysilar? 
8.
Nechta kelishik mavjud? kabi savollarga raqib guruh tezkor javob aytish 
lozim. 
2-shart: “Sendan savol mendan javob”. Bu shartda guruhlar tomonidan 
tayyorlangan tarqatma materiallar orqali o`quvchilar javob berishadi. 
1-kartochka. Kunlardan bir kun Go`ro`g`libek parilar bilan o`tirib edi. 
Ravshanbek ayni o`n besh - o`n olti yoshida, zarli qalpoq boshida, yuzi yarqirab, 
eshikddan salom berib bordi. Go`ro`g`libek Ravshanbekni ko`rib dimog`i chog` 
bo`lib, parilarga qarab aytdi. – Hu parilar, mening ko`nglimga bir gap keldi, 
sizlarga aytayin, sizlar nima deysizlar. Mening o`zimga shu ishim juda xush 
keldi, sizlarga ham xush kelar. Men Avazxon bilan Xasanxonni quda qilayin. 
Gulanorni Ravshanjonga fotiha qilayin, o`zim sovchi bo`layin, bugun borayin 
(«Ravshan» dostoni) ushbu gapda ot so`z turkumining so`z o`zgartuvchi va 
shakl hosil qiluvchi qo`shimchalarini aniqlang.
2-kartochka. U ikki katta o`g`lining qo`lini orqasiga boylab, qo`y 
qo`soqlagandek qo`choq qilib, kichik o`g`lining oldiga qo`yibdi. «Senga zulm 
qilguncha shu ikki og`angni nima qilsang o`zing qil» debdi. Taxtiga chiqarib, 
o`z tojini unga kiydiribdi. Kenja o`g`il otasining o`rniga podsho bo`lib, xalqni 
zulmdan qutqaribdi. Qirq kun yurtda osh-non berib, malikaga uylanibdi 
(«O`zbek xalq ertaklari») ushbu gapda so`z o`zgartuvchi qo`shimchalarini 
aniqlang. 
3-shart: “Zukkolar bahsi” sardorlar o`rtasida o`tkaziladi. Ularning har biri 
o`qituvchi tuzgan savollarga javob beradilar. 
Xullas, ma’lum mavzuni o`tib bo`lgandan so`ng, o`quvchining bilimini 
mustahkamlash maqsadida «Musobaqa» tarzida darslardan foydalanish o`z 
samarasini beradi. 
Sayohat darsi 

---

139 
Bu dars shaklini ikki asosiy yo`nalishda tashkil qilish mumkin:
a) darsni bevosita mavzuga daxldor biror manzilgohda o`tish (masalan, 
Alisher Navoiy muzeyida, Registon maydonida va shu kabilar);
b) shartli sayohat shaklidagi dars. Shartli sayohat ona tili darslarida ham, 
adabiyot darslarida ham bemalol tashkil qilinaveradi. «So`z turkumlari 
mamlakatiga sayohat», «Sodda gap shahriga safar», «Alisher Navoiy she’riyat 
bo`stoniga sayohat» kabi o`nlab mavzular ana shunday ta’limiy sayohatlarga 
asos bo`la oladi.