Qarshi kurashning

Filippin 
davlatida esa musulmonlar umumiy aholining 6—7% foizini 
(3 million) tashkil qilib, ular mamlakatning janubida yashaydilar. 
M agindanao, m aranao, tausugu, samala, badjao, jakuna, sangila, 
melebugnon, xamamaluna kabi yirik elatlar islom diniga e’tiqod qiladilar.
Oxirgi yillarda Fili ppinda «Abu Sayyof» radikal islomiy guruhining 
xorijiy sayyohlarni garovga olib, hukumatga qarshi o ‘z talablarini ilgari 
surishi ushbu m intaqada ham ekstremizm va terrorizm bosh ko‘tara 
boshlaganini ko‘rsatib turibdi.
Ko‘p millatli Vetnamga islomning kirib kelishi malay xalqiga qondosh 
bo'lgan tiyam xalqi va ularning hozirgi Janubiy Vetnam hududida XIX 
asiga qadar hukm surgan Tiyampa davlati tarixi bilan bog‘liq. Manbalarda 
qayd qilinishicha, milodiy 960— 1279-yillarda hukm surgan Sun davlatida 
ham tiyamlarning m a’lum qismi islomga kirgan edi. X III—XIV asrlarga 
kelib esa, tiyam xalqining aksariyati islomni qabul qildi. Bugun birgina 
Vetnamning Xoshimin shahrida 9 ta masjid va 3 ta namozgoh faoliyat
47

---

ko'rsatmoqda. Keyingi paytlarda vetlar orasida ham islomni qabul qilish 
kengayib bormoqda. Jum ladan, Longan o ‘lkasi musulmonlar jamoasi 
vetlardan iborat.
Qayd etilgan ayrim o ‘ziga xosliklardan qat’i nazar, Afrika qit’asi va 
Janubi-Sharqiy Osiyo mintaqasi davlatlarining deyarli barchasiga xos 
um umiy bir jihatni ham qayd etish lozim. Islom dini turli joylarda 
musulmonlarning maishiy va m a’naviy hayotlariga bir xilda kirib borgani 
yo‘q. Turli xalqlar hatto, hududlardagi islomning ko‘rinishi bir-biridan 
farq qiladi. Xususan, bunda islom awalgi mahalliy dinlar, hinduiylik va 
buddaviylikka duch kelgani va ular bilan birga mavjud bo‘lib, o ‘ziga xos 
ko‘rinish olganini ta’kidlash zarur. Ammo bu ushbu mintaqalarda 
islom ning o ‘ziga xos o ‘rin va mavqega egaligini inkor etm aydi. 
Musulmonlar sonining ko‘payishi barobarida esa bu o'rin yanada salmoqli 
bo ‘lishi tabiiy.