К I R I SH
Xalqlarimizning tabiatiga mutlaqo yot bo ‘Igan siyosiy, diniy
ekstremizm, aqidaparastlik va boshqa yovuz oqimlarning min
taqa mi zga kirib kelishi va tarqalishi tinchlik va osoyishtalikka,
farzandlarimizning kelajagiga katta x a v f tug ‘dirishini odamlar
ongiga chuqur singdirib borish kerak. Xalqlarimiz tafakkurida
yuksak axloqiy та ’naviy qadriyatlarni qaror toptirish va mus-
tahkamlash orqali ularni yovuz kuchlarga qarshi kurashga
safarbar etish zarur.
Islom Karimov
D in kishilarni ham isha yaxshilikka, ezgu ishlarga chorlagan.
Jum ladan, ota-bobolarim izning muqaddas e’tiqodi bo‘lgan islom dini
ham yuksak insoniy fazilatlarning shakllanishiga xizmat qilgan. U
tufayli xaJqimiz m ing yillar m obaynida boy m a ’naviyati va m erosi,
o ‘zligini om on saqlab keldi. Shu
nuqtayi nazard an qaraganda,
odamlarning e’tiqodi va diniy hissiyotlaridan foydalanib, ekstremistlar
va terrorchilar tom onidan islom bayrog‘i ostida sodir etilayotgan
jinoyatlar ularning asl qiyofasini nam oyon etm oqda deyish mumkin.
Ayni paytda, bunday jarayonlar kishilarni doimiy ogoh bo‘lishga,
haqiqiy diniy qadriyatlarni ularning soxta va g‘arazli talqinlaridan
farqlashga yordam beradigan bilimlarni egallashga undaydi.
Shundan kelib chiqib, kitobda o'zaro uzviy bog‘liq bir qator
masalalarni tizimli yoritishga alohida e ’tibor berildi. Xususan, dinning
e ’tiqodning o'ziga xos ko‘rinishi sifatidagi asl
mohiyati haqida bilimga
ega bolish turli soxta g‘oya va da’vatlardan saqlanishga yordam berishi
shubhasiz.
Din va davlat m unosabatlari ham m a vaqt dolzarb b o ‘lib kelgan.
Turli davrlarda xilm a-xil m azm un va shakl kasb etgan bunday
m un o sab atiar m ustaqil 0 ‘zbekiston sharo itid a vijdon erkinligi
konstitutsiyaviy asosda to ‘la-to ‘kis ta ’m inlangani, diniy tashkilotlar
faoliyati uchun tegishli sh art-sh aro itlar
yaratilganida nam oyon
bo ‘lmoqda. M azkur sohaga oid qonunlarni buzganiik uchun huquqiy
javobgarlik belgilangani ham bu munosabatlarriing asl m ohiyatini
ko‘rsatadi, deyish mumkin.
Islomdagi asosiy oqimlar, fiqhiy mazhablar, aqidaviy ta ’limotlar
haqida m a’lumotga ega bo‘lish ham bugungi jarayonlarning mohiyati,
diniy ekstremizmning g‘oyaviy ildizlarini chuqurroq anglashga xizmat
qiladi. Buyuk ajdodlarimizning islom ilmlari va
madaniyati rivojidagi
yuksak o ‘rnini anglab yetish esa bunday g‘oya va harakatlarning
xalqimizning bunyodkorlik va bag‘rikenglik an ’analariga mutlaqo zid
ekanini tushunishga ko'maklashadi. Bu, o ‘z navbatida, zamonaviy
3
musulmon olamiga xos xususiyatlar, islomning G'arb dunyosida tarqalishi
barobarida «islamofobiya» namoyon bo‘lishining sabablari haqida m u-
lohaza yuritishga undaydi.
Kitobda diniy mutaassiblikning
jah o n hamjamiyati, jum ladan,
m usulm on dunyosi uchun tug‘dirayotgan tahdidlari ham yirik diniy
ekstremistik tashkilotlar faoliyati misolida ko‘rsatib berilgan. Global
muammoga aylangan diniy ekstremizm va terrorizmni barcha sog‘lom
kuchlar birgalikda harakat qilibgina yenga olishi mumkin. Shundan kelib
chiqib, bu borada BM T va boshqa xalqaro tashkilotlar olib borayotgan
ishlar haqida ham batafsil fikr yuritilgan.
Shuningdek, mintaqamizda diniy ekstremizm va terrorizmning
namoyon bo‘lishining o‘ziga xos xususiyatlari, yoshlar va xotin-qizlarning
bunday kuchlarning asosiy
nishoniga aylanishi sabablari, g‘araz
maqsadlarda buzib talqin qilayotgan «xalifalik», «shahidlik» kabi islomiy
tushunchalarning asl mazmuni tahlil qilingan va «jaholatga qarshi
m a’rifat» g‘oyasining mohiyati ochib berilgan.
Insoniyat taqdiriga daxldor b o ig an diniy ekstremizm va terrorizm
ning oldini olish va unga qarshi kurashda 0 ‘zbekistonning o ‘rni e ’ti-
modli ekanini xalqaro siyosatchilar va nufuzli mutaxassislar ham ochiq
e ’tirof etishmoqda. 0 ‘zbekistonning bu boradagi qat’iy siyosati, M ar
kaziy Osiyoda xavfsizlik va barqarorlikni ta ’minlashdagi o ‘rni haqida
ham atroflicha mulohaza yuritilgan. Ijtimoiy barqarorlik va taraqqiyotni
ta ’minlashda yurtimizda amalga oshirilayotgan keng qamrovli islohot-
lar, din sohasidagi ilmiy asoslangan
siyosatning ahamiyati, fuqarolar-
da mutaassib g‘oyalarga qarshi mafkuraviy immunitetni shakllantirish-
ning dolzarb vazifalariga diqqat qaratilgan.
Kitobda ko‘tarilgan masalalar shubhasiz murakkab va serqirra
mazmunga ega. Bir tadqiqot doirasida ularning barcha jihatlarini qamrab
olish, to ‘liq yoritib berish nihoyatda qiyin, to‘g‘rirog‘i mumkin emas.
Shunday bo‘lsa-da, bayon etilgan fikrlar ularni ozm i-ko‘pmi tushunib
olishga yordam beradi deb o ‘ylaymiz.
Z .H usniddinov, A.Abduvohidov, A .H asanov, Z.M unavvarov,
A.Ochildiyev, U .G ‘afurov, Sh.Ismoilov, Sh.Yovqochev, B.Karimov,
O.Yunusova, A.Azimov, O'.Hasanboyev, E.Ibragimov, D.Rahimjonov,
H.Yo‘ldoshxo‘jayevdan iborat mualliflar guruhi tomonidan tayyorlangan
mazkur kitob o ‘quvchilarda qiziqish uyg'otishiga, dinlar, xususan,
islom ning insonparvarlik m ohiyati
ham da diniy ekstrem izm va
terrorizmning g‘ayriinsoniy jihatlarini teranroq va chuqurroq anglashga
xizmat qiladi, deb umid bildiramiz.
Do'stlaringiz bilan baham: 
