Veterinariya m I k r o b I o L o g I y asi

Tekshirish natijalarini baholash.
Qo‘yidagi kursatgichlarining birortasi namoyon 
bo‘lsa kuydirgi kasaliga diagnoz aniq qo‘yildi deb hisoblanadi. 1.Patmaterialdan kuydirgi 
qo‘zg‘atuvchisiga xos xarakterli bo‘lgan kultura ajratilganda va patmaterial yoki undan 
ajratilgan kultura bilan ikkita zararlangan labaratoriya hayvonining hyech bo‘lmasa 
bittasi o‘lib, uning organlaridan kultura ajratilganda. 2.Patmaterial ekilgan oziqa muhitda 
kultura o‘sib chiqmasa, lekin shu patmaterial bilan zararlangan labaratoriya hayvonining 
hatto bittasi o‘lib, uning parenximatoz organlaridan kuydirgi qo‘zg‘atuvchisi 
xususiyatlariga xos kultura ajratib olinsa. 3.Immunofluoressensiya uslubida musbat natija 
olinsa va patmaterialdan tayyorlangan surtmalarda kapsulali basilalar topilsa. 4.Eskirgan 
chiriyotgan patmateriallarni presipitasiya reaksiyasi bilan tekshirganda musbat natija 
olinsa.
Tekshirish muddatlari: 
mikroskopik tekshirish -material keltirilgan kuni , 
bakteriologik tekshirish -3 sutkagacha, biologik-10 sutkagacha.

---

60 
Biopreparatlar. 
Hayvonlarni emlash yo‘li bilan kuydirgidan aktiv himoya qilish – 
kasallikning oldini olishda muhim vositadir. Bu maqsadda tirik sporali kuydirgi 
vaksinalari qo‘llaniladi. Birinchi vaksinalarni 1881 yilda

L. Paster, 1883 yilda L.S. 

Senkovskiylar tayyorlashgan. Vaksina reaktogenlik xususiyatiga ega bo‘lib, emlashdan 
so‘ng asoratlar qoldirgani uchun yangi vaksina yaratish zarurati tug‘ildi. 1940 yilda N. 
N. Ginsburg STI vaksinasini tayyorladi. 1951-1952 yy.da S.G. Kolesov va 
Yu.F.Borisovichlar areaktogen GNKI vaksinasini yaratishdi. Antraks basillasining 
kapsulasiz mutantlaridan tayyorlangan tirik sporali STI va GNKI vaksinalari yuqori 
immunogen xususiyatlarga ega bo‘lib, emlangan hayvonlarda immunitet 1-2 yil 
saqlanadi. Passiv immunitet hosil qilish va kuydirgini davolash uchun kuydirgiga 
qarshi giperimmun zardob va globulin qo‘llanadi. 

Nazorat savollari: 

1.Kuydirgi qo‘zg‘atuvchisining xususiyatlarini ayting. 
2.Laboratoriyada diagnoz qo‘yish usullarini ayting. 
3.Kuydirgiga yakuniy diagnoz nimaga asoslanib qo‘yiladi 
4.Kuydirgida qo‘llaniladigan biopreparatlar.