Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

Don uyumining o‘z-o‘zidan qizishida mikroorganizmlarning o‘rni. 
0‘z - 
o‘zidan qizish jarayonining vujudga kelishini o‘rganish don uyumida 
issiqlik hosil bo‘lishida mikroorganizmlarning o‘rni 
58

---

to‘g‘risida ikki xil qarama-qarshi farazlarni yuzaga keltiradi. Bu esa o‘z-
o‘ zidan qizishni keltirib chiqaruvchi ikki xil nazariyaning 
asoslanishigasababbo‘ldi:fermentativ(enzimatik)vamikrobiologik. 
Birinchi nazariyaga muvofiq, o'z-o'zidan qizishni keltirib chiqaruvchi 
boshlang‘ich sabab donda fermentlar tizimining faolligi nati- jasida 
kechadigan hayotiy jarayonlar hisoblanadi. Mazkur nazariya bo‘yicha 
mikroorganizmlar faqatgina bu jarayonning rivojlanishiga yordam beradi 
xolos. 
. Ikkinchi nazariya tarafdorlari esa o‘z-o‘zidan qizishning hosil 
bo‘lishida mikroorganizmlar bosh rolni o‘ynaydi deb hisoblashadi. 
0‘z-o‘zidan qizish jarayoni avvalida faqatgina mog‘or zambu- rug‘lari 
ko‘payib qolmay, balki turlarining almashinishi kuzatiladi. Almashinish 
harorat va namlikka bog‘liq bo‘lib, jarayon avvalida Altemaria, 
sladosrorium zamburug‘lari rivojlanadi, so‘ngra ular- ning o‘mini 
Asrergillus va Renisillium egallaydi. 
Omborlarning holati va uning tuzilishi. 
0‘z-o‘zidan qizish jarayoniga 
omborxonaning 
gidrolizolyatsiyalanganligi 
darajasi, 
issiqlik 
o‘tkazuvchanligi va konstruktiv elementlari, havo sirkulyat- siyasi va 
boshqalarga 
ham 
bog‘liq. 
Omborxona 
qanchalik 
yaxshi 
gidroizolyatsiyalangan, shuningdek issiqlik o‘tkazuvchanligi past devor, 
pol va tomga ega bo‘lsa, unda havo muhitini boshqarish shuncha yaxshi 
bo‘ladi va natijada o‘z-o‘zidan qizish kam bo‘la- di. Devorlar tom va 
polning yaxshi izolyatsiyalanmaganligi donga qo‘shimcha namlik kirib 
kelishini ta’minlaydi, donda o‘z-o‘zidan qizish yuzaga keladi. Donni bir 
tekis isitmaslik yoki sovutmaslik, shuningdek havo muhitining 
regulirovka qilinmasligi ham 
0
‘z- o‘zidan qizishni yuzaga keltirishi 
mumkin.