O„quv qo„llanmada suv xo„jaligi boshqaruvini yanada takomillashtirish

Nazorat savollari: 
1. 
Melioratsiyada ilmiy izlanishlar uslublarini fanining predmeti maqsad va vazifalari 
nima? 
2. Melioratsiyada ilmiy izlanishlar uslublarida ilmiy tadqiqot qanday amalga 
oshiriladi? 
3. Melioratsiyada ilmiy izlanishlar uslublari o‘z ichiga nechta yo‘nalishni oladi? 

---

21 
1.3. Melioratsiya va sug„orma dehqonchilik sohasida tajribalar o„tkazish bo„yicha 
umumiy qoidalar. 
Qishloq va suv xo„jaligi vazirligi tomonidan har yili 15 sentyabrgacha 
bo„lgan muddatda – kuz-qish davri uchun (1 oktyabrdan 31 martgacha) – 
vegetatsiya davri uchun (1 apreldan 30 sentyabrgacha); 
irrigatsiya tizimlari havza boshqarmalari tomonidan har yili 20 
sentyabrgacha bo„lgan muddatda – kuz-qish davri uchun hamda 20 martgacha – 
vegetatsiya davri uchun; 
irrigatsiya tizimi boshqarmalari tomonidan har yili 25 sentyabrgacha bo„lgan 
muddatda – kuz-qish davri uchun hamda 25 martgacha – vegetatsiya davri uchun; 
suv iste‟molchilari uyushmalari tomonidan har yili 1 oktyabrgacha bo„lgan 
muddatda – kuz-qish davri uchun hamda 1 aprelgacha – vegetatsiya davri uchun 
belgilanadi. 
Qishloq xo„jaligidan boshqa ehtiyojlar uchun suvdan foydalanuvchilarga va 
suv iste‟molchilariga suv olish limitlari yiliga bir marta – har yili 1 oktyabrgacha 
belgilanadi. 
Qishloq 
xo„jaligidan 
boshqa 
ehtiyojlar 
uchun 
suvdan 
foydalanuvchilarga va suv iste‟molchilariga er osti suvlaridan suv olish limitlari bir 
marta–maxsus ruxsatnoma amal qiladigan muddatga belgilanadi. 
Mamlakatimizda 
suvdan 
foydalanish 
munosabatlari 
O„zbekiston 
Respublikasining «Suv va suvdan foydalanish haqida»gi qonuni bilan tartibga 
solingan. Qonunda suv xo„jaligining vazifalari, suvga bo„lgan davlat mulki, 
yagona davlat suv fondi,suv munosabatlarini tartibga solish sohasida davlat 
hokimiyati idoralari, boshqaruvi va nazoratining vazifalari, suv holatiga ta‟sir 
qiluvchi korxonalar, inshootlar va boshqa ob‟ektlar qurilishi va ularni ishga 
tushirish, suv ob‟ektlari, suv saqlash zonalari va qirg„oq bo„yi mintaqalarida ishlab 
chiqarish ishlari, suvdan foydalanuvchilar va suvdan foydalanish ob‟ektlari, 
suvdan foydalanish turlari, suv ob‟ektlarini foydalanishga topshirish tartibi va 
shartlari, suvdan foydalanuvchilarning xuquq va majburiyatlari, suv ob‟ektlaridan 
aholining iste‟mol qilishi, maishiy va boshqa jarayonlar uchun foydalanish kabi 
masalalarning xuquqiy asoslari belgilab qo„yilgan.

---

22 
Mazkur qonunga muvofiq O„zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi 
zimmasiga suv munosabatlarini tartibga solish sohasida quyidagilar yuklatilgan: 

suv resurslaridan oqilona va kompleks foydalanish, hamda muhofaza 
qilishning yagona siyosatini olib borish, bu borada vazirliklar, idoralar va yuridik 
shaxslar faoliyatini muvofiqlashtirish; 

suv fondini tashkil etish va undan foydalanish tartibini belgilash, suvdan 
foydalanishga doir normativ va limitlarini tasdiqlash; 

suvni davlat tomonidan hisobga olinishi va muhofaza qilinishi ustidan 
nazoratni ta‟minlash, davlat suv kadastri va suv monitoringini boshqarish; 

katta halokatlar, kulfatlar, ekologik tanglik va suvning zararli ta‟sirini 
bartaraf etish va tugatish yuzasidan tadbirlar ishlab chiqish; 

suv resurslaridan foydalanganlik, suv obe‟ktlarini ifloslantirganlik va 
kamaytirganlik uchun zararini qoplashga haq va tartibni belgilash; 

suv 
resurslariga doir davlatlararo munosabatlarni 
rivojlantirish, 
qonunchilikda nazarda tutilgan boshqa tadbirlarni amalga oshirish. 
Suv munosabatlarini tartibga solish sohasida mahalliy hokimlik va 
boshqaruv idoralari zimmasiga quyidagilar yuklatilgan: 

o„z xududida suv resurslaridan foydalanish va uni muhofaza qilinishining 
asosiy yunalishlarini belgilash; 

suv resurslaridan foydalanish va uni muhofaza qilishni tartibga solish 
sohasida qonuniylik va huquq tartibotini ta‟minlash; 

suv ob‟ektlari holatini hisoblash va baholash; 

limitlarga rioya qilgan holda suvdan foydalanuvchilarning suvdan 
foydalanish hisobini yuritish va uni muhofaza qilish ustidan nazorat o„rnatish; 

suv ob‟ektlari holatini saqlash va yaxshilash bo„yicha tadbirlar o„tkazish, 
zararli ta‟sirlar oldini olish va tugatish, shuningdek, suvning ifloslanishini, halokat, 
toshqin, sel va tabiiy ofatlar natijasida zararlangan ob‟ektlarni tiklash