O„quv qo„llanmada suv xo„jaligi boshqaruvini yanada takomillashtirish

Nazorat savollari: 
1. 
G‘o‘za etishtirishdagi
 
agrotexnikaga qo‘yiladigan talablar nimalar kiradi? 
2. G‘o‘za etishtirishdagi
 
agrotexnikani qanday amalga oshiriladi? 

---

28 
3. G‘o‘za etishtirishdagi
 
agrotexnikasiga nimalar kiradi? 
2.2. Kuzgi bug„doy etishtirishdagi agrotexnikaga qo„yiladigan talablarini 
aniqlash. 
Agrofizikaviy izlanishlar
. Tajriba qo„yishdan oldin (kuzda) tuproq kesmasi 
ochilib, tuproqning morfologik tuzilishi genetik qatlamlar bo„yicha tavsiflandi. Bir 
vaqtning o„zida tuproqning tabiiy namligi va undagi suv zahirasi termostat torozi 
va neytron nam o„lchagich «Hydroprobe-503 DR» yordamida, xajmiy og„irligi esa 
kesuvchi silindrlar yordamida har 10 sm qatlam bo„yicha aniqlandi. 
Mazkur genetik qatlamlarda 2-3 kg miqdorda tuproq namunalari olinib, 
ularda tuproqning mexanik tarkibi, (Kachinskiy usulida) umumiy g„ovakligi 
aniqlanadi, mavsumning ohirida barcha variantlarda takrorlandi. 
Agrotexnikaviy dala tajribalari olib borishda tuproqning suv fizik 
xususiyatlarini bilish taqozo etiladi. Bu yo„nalishda quyidagi tadqiqotlar o„tkazildi: 
- tuproqning cheklangan dala nam sig„imi (CHDNS) va suv o„tkazuvchanlik 
6 soat davomida Dolgov doiralari yordamida tajribaning boshida va amal davri 
ohirida aniqlandi. 
Agrokimyoviy izlanishlar
. Tajriba qo„yishdan oldin tuproqqa dastlabki 
agrokimyoviy tavsif berish maqsadida dala maydonidan konvert usulida tuproq 
namunalari 0-30, 30-50 sm li qatlamlardan olindi. Bu tuproq namunalarida 
umumiy chirindi (Tyurin usulida), yalpi NRK (Malseva), nitratli azot (ionometrik 
asbobda), harakatchan fosfor va almashinuvchi kaliy (Machigin va Protasov 
usulida) miqdorlari aniqlandi. 
¤simlikning o„suv davri (bahorgi tuplash, naychalash, boshoqlash, sut-mum 
pishish va pishish davrlarda) davomida tuproq namunalari olish bilan bir paytda 
o„simlik namunalari ham olindi. 
Olingan o„simlik namunalari tegirmonda yaxshilab maydalangandan keyin, 
ular tarkibidagi yalpi azot, fosfor va kaliy miqdorlari (Malseva va Gritsenko 
usullarida) kimyoviy taxlillar yordamida topildi. Tegishli hisob –kitoblardan keyin 
kuzgi bug„doy oziqa moddalarni o„zlashtirishga doir qonuniyalar aniqlandi. 

---

29