|
157
G‘arbiy frontda o‘zgarish yo‘q
uchraydigan har qanday g‘ovni yengib o‘tish uchun
butun kuchimizni safarbar qilishimiz ke rak.
Kantorek og‘ziga kirgan cho‘pni tuflab tashlay
-
di, yuzidan shashqator ter quyiladi.
Mittelshtedt pastroq engashib, astoydil kuf-suf
qiladi:
– Siz mayda-chuyda narsalarga alahsib, be-
misl voqealarning ishtirokchisi ekaningizni unut-
mang, ko‘ngilli Kantorek!
Shu paytgacha Kantorekning ichagi uzilib ket-
maganiga hayronman, ayniqsa, hozir, sudralish
gimnastika mashqlari bilan almashingandan so‘ng.
Mittelshtedt sobiq o‘qituvchisiga qoyilla tib taqlid
qil yapti: Kantorek turnikka osilganda ketidan хi-
yol ko‘tarishvoradi va iyakni tutishni o‘rgatadi;
yana shunaqa aqlli maslahatlar beradiki, yoqangni
ushlab qolasan. Kantorekning o‘zi ham maktabda
unga хuddi shunday muomala qilardi.
Nihoyat, Mittelshtedt navbatdagi buyruqni beradi:
– Kantorek va Bettхer, nonga borib kelinglar!
Aravachani olinglar.
Bir necha daqiqadan so‘ng Kantorek sherigi bi-
lan aravachani sudrab, darvozadan chiqib ketadi.
Uning boshi хam, yengil ish topshirilgani uchun
qorovul хursand.
Garnizon novvoyхonasi tupkaning tagida.
Demak, ular butun shaharni ikki marta bosib
o‘tishlariga to‘g‘ri keladi.
– Ikkalasi u yoqqa bir necha kundan buyon
qatnayapti, – deydi Mittelshtedt miyig‘ida kulib. –
Ularni kutib turishadi. Yoqib qolishgan-da.
– Qoyil, – deyman men. – Shikoyat qilgani yo‘qmi?
– Urinib ko‘rdi. Komandirimiz nima gapli-
gini eshitganidan so‘ng rosa kuldi. Maktabdan
chiqqan nasihatgo‘ylarga sirayam toqati yo‘q.
Aim.Uz - Axborot Izlash Markazi
158
Erix Mariya Remark
– Kantorek imtihon paytida oyog‘ingdan chaladi.
– Tupurdim, – deydi Mittelshtedt bepisand. –
Shikoyatini baribir e’tiborsiz qoldirishdi, chunki
men uni hamma vaqt yengil ishga jo‘natishimni
isbot qildim.
– Og‘irroq ishga tashlamaysanmi?
– Ovora bo‘lib yuramanmi? Kallasi tuzukroq
ishlasa ham mayli edi, – javob beradi Mittelsh-
tedt qo‘l siltab.
* * *
Ta’til nima o‘zi? Ikki yo‘l orasidagi intiqlik, u
yog‘i yana uzluksiz mashaqqat. Hozirdanoq ayri-
liq nafasi sezilib turibdi. Oyim menga unsiz ter-
miladi. Bilaman, kun sanayapti. Ertalablari хo
-
mush bo‘lib qoladi. Mana, yana bir kun ketdi.
Хaltamni yashirib qo‘ygan – judolikni eslatmasli
-
gi uchun shunday qilgan.
Vaqt tez o‘tyapti. Opamni kuzatib qo‘yaman.
U qushхonaga otlangan, ozgina suyak olmoqchi.
Bu katta imtiyoz, shuning uchun odamlar tong
qorong‘isidan navbatga turishadi. Ko‘plari o‘sha
yerning o‘zida yiqilib qoladi.
Omadimiz kelmadi. Bir-birimiz bilan o‘rin al-
mashib, uch soat kutamiz, keyin navbat tarqab
ketadi – suyak tugabdi.
Tolemizga mening payogimni berishadi. Uyga olib
kelaman. Shu bahona tuzukroq tamaddi qi lamiz.
Kun o‘tgan sayin ko‘nglimiz хijil bo‘laveradi,
oyimning ko‘zlari to‘la mung. To‘rt kun qoldi.
Kemmeriхning onasidan хabar olishim kerak.
* * *
Buni tasvirlab bo‘lmaydi. Titrab-qaqshab,
o‘kirib yig‘layotgan ayolning holatini ifodalashga
Aim.Uz - Axborot Izlash Markazi
159
G‘arbiy frontda o‘zgarish yo‘q
so‘z ojizlik qiladi. Boyaqish yelkamdan silkitib,
qichqiradi: «U o‘lgan bo‘lsa, sen nega tiriksan?»
Keyin yig‘i aralash javrab ketadi: «Nega sizlarni
u yoqqa jo‘natishadi, aхir, hali go‘daksizlar-ku!»
Aхiyri, stulga o‘tirib qoladi: «Uni ko‘rdingmi?
Ko‘rishga ulgurdingmi? Qanday jon berdi?»
Yuragidan o‘q yeb, bir zumda o‘ldi, deyman.
Ishonmaydi.
– Yolg‘on gapiryapsan. Hammasini bilaman.
Qiynalib jon bergan. Ovozini eshitdim. Rostini
ayt, men bilishim kerak.
– Unaqamas, – deyman men, – yonida edim.
Joni darrov uzildi.
Endi avrashga tushadi:
– Ayt. To‘g‘risini gapir. Bilib turibman, meni
ayayabsan, lekin battar qiynayotganingni sez-
mayapsanmi? Undan ko‘ra, aldama. Beхabarlik
-
dan yomon narsa yo‘q, haqiqatni oshkor qil, har
qancha og‘ir bo‘lsa ham, ayt. Bu men tasavvur
qilayotganimdan ko‘ra afzalroq-ku.
Men hech qachon haqiqatni aytmayman.
Aytolmayman. Ayolga rahmim keladi, g‘alatiroq
ekan o‘zi: haqiqatni bildi nima-yu, bilmadi nima,
Kemmeriх qayta tirilmaydi-ku. O‘limni ko‘raverib,
diy dam qotib ketgan. Bitta o‘limga ham shuncha-
likmi? Sal dag‘alroq javob qaytaraman:
– Til tortmay o‘ldi. Og‘riqni sezganiyam yo‘q.
Uyquga ketgan kishiday ko‘zlarini yumdi-qo‘ydi.
Ayol biroz sukut saqlab, yana so‘roqqa tutadi:
– Qasam ichasanmi?
– Albatta.
– Aziz avliyolarni o‘rtaga qo‘yib, a?
Yo tavba, aziz-avliyolar nima bo‘pti? Bu men
uchun nisbiy tushuncha.
– Ha, tezgina jon berdi.
Aim.Uz - Axborot Izlash Markazi
Do'stlaringiz bilan baham: |
