Усмонхон алимов

 
Усмонхон Алимов

243
кулади”, дедилар 
(Имом Муслим ва Имом Аҳмад ва Имом 
Термизий ривоят қилади).
Абдуллоҳ ибн Зубайр (розияллоҳу анҳу) ривоят қилади. 
Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Аллоҳ азза 
ва жалла эснаш ва акса уришда овозни баланд қилишни 
ёмон кўради”, дедилар 
(Ибн Сунний ривояти).
Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳаётлари да
­
вомида ҳеч қачон эснамаганлар. Аллоҳ изни билан эснаш 
у кишини тарк этган.
Юқорида айтилганлар акса уриш ва эснаш одоб ла­
рининг Исломга оид энг муҳим қоидаларидир. Му раб­
бийлар юқоридаги одобларни фарзандларга, аҳлига таъ
­
лим берсинлар, токи улар ҳаётларида ва ин сон лар билан 
ўзаро муомалада шуларни одат қил синлар.
Мусулмон киши овқатланиш, чанқоқ босиш, салом 
бе риш, изн сўраш, табриклаш, таъзия билдириш, акса 
уриш, эснаш одобларини билиб, уларга амал қилган са­
йин унинг хулқи камолга етиб боради. Булар Ислом дини 
барча мусулмонларга шарт қилган одоб лар дир.
Мураббийлар бугунги кунда бутун куч­қувват ла ри­
ни жамлаб, ўзларини, ғайрат ва қасдларини сафар бар 
этиши, ўсиб келаётган ёш авлодни шу одоблар асо си­
да тарбиялашлари шарт бўлади. Тарбия фарзандлар гў­
даклигиданоқ бошланса, чиройли натижа ва афзал са
­
мара беради. Агар бу масъулиятни адо қилсалар, Ал лоҳ 
уларга бу дунёда яхшиликлар ва охиратда савоб лар бе
­
ради. 
АҚЛИЙ ТАРБИЯ МАСЪУЛИЯТИ
Ақлий тарбиядан мақсад бола онгида шариат илмла
­
рини ҳам, замонавий илмларни ҳам шакл лан тиришдир. 
Шундагина у теран фикрли, ўткир фаҳмли бўлиб етиша
­
ди. Имон­эътиқод сабоғи бола тарбиясида энг асосий 
ўринда туради. Имонли бола ҳаёли бўлади, бировга зулм 
қилмайди. Ҳаромдан, нопок нарсалардан тийилади. Меҳ­
ру оқибатли, сабрли бўлади. 
www.muslim.uz

---

244
Оилада фарзанд тарбияси
Бу борада мураббийлар зиммасида бир қанча масъ
­
улиятли ишлар бор. Албатта, болаларимиз бирданига 
имонли бўлиб қолишмайди. Бунинг учун маълум дара
­
жада ақлий ривожланиш жараёнини босиб ўтиш лари ке
­
рак. Бу соҳадаги вазифаларни учта босқичда ўрганамиз: 
– Мажбуруй таълим.
– Фикрни ривожлантириш.
– Соғлом ақл.
Мажбурий таълим масъулияти
Халқимизда бешикдан қабргача илм изла, деган пур
­
маъно нақл бор. Имон тарбияси таълим, савод билан ҳам 
боғлиқ. Маълумки, Расулуллоҳга (соллаллоҳу алай ҳи ва 
саллам) нозил бўлган биринчи оятлар ҳам илм ҳа қида 
эди. Унда шундай келади: