Усмонхон алимов

 
Усмонхон Алимов

237
лоҳнинг (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) бизларга берган 
таълимотларига ва Ислом дини одобларига зид эканини 
қалблари ила англасинлар. Ана шундагина халқимиз бу 
каби иллатлардан халос бўлади.
Таъзия изҳор қилувчининг одоби
Таъзия билдирувчи амал қи лиши лозим бўлган одоб 
қоидалари қуйидагилардир:
– Қуръони карим тиловат қилинаётганида суку т га чў­
миб эшитиш; 
– таъзия қабул қилувчиларга мусибатга хос сўзлар 
билан ҳамдардлик билдириб, тасалли бериш;
– жаноза намози ўқилгунга қадар бироз муддат ту­
риш ёки ўтиришни вазият тақозо этса, соҳиблар кўр­
сатган жойга ўтиб, маъюс қиёфада бўлиш.
Таъзия изҳор қилувчи қуйидаги ҳаракат лар дан сақ­
ланади:
– кулишдан, табассум қилишдан ёки ҳазил хатти­ҳа­
ракатдан;
– ҳамдардлик билдиришда ноўрин сўзларни ай тиш­
дан. “Суянган тоғдан айрилибсизлар”, “Беажал кетибди 
бечора”, “Аттанг, ўладиган ёшда эмасди” қа би лидаги гап­
ларни айтиш шаръан ножоиз, уни айтган киши гуноҳ кор 
бўлади.
– таъзия изҳор қилувчилар аза хонадонида узоқ қолиб 
кетмайдилар.
Абдуллоҳ ибн Амр ибн Ос (розияллоҳу анҳу) ривоят 
қилади.
Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Фотимага 
(розияллоҳу анҳо):
 
“Эй Фотима, нима сени уйингдан чи­
қарди?” дедилар. Шунда Фотима (розияллоҳу анҳо): “Бу 
маййитнинг аҳлига бордим, уларга раҳмат тиладим ва 
уларга ҳамдардлик изҳор этдим”, деди 
(Абу Довуд ва На-
соий ривояти).
www.muslim.uz

---

238
Оилада фарзанд тарбияси
Қайтарилган нарсани кўрганида 
яхшиликка буюриш
Таъзия изҳор этувчи ногаҳон азадор хонадонда май
­
йит суратини осиш, Қуръон ўқилиётган пайтда шовқин 
солиш, тамаки ёки нос чекиш, ғамгин мусиқа чалиш ва 
ташриф буюрганларга зиёфат ташкил этишга ўхшаш ша
­
риатда ман этилган ҳолатни кўрса, ундан маййит аҳл­
ларини қайтариши керак. Бундай вазиятлар бўлса, май
­
йит соҳибларининг қалбларига озор бермас дан, муло­
йимлик билан динимизга зид амал эканини тушунтириш 
ва бу бидъатларни бартараф этиш керак.
Абу Саид Худрий (розияллоҳу анҳу) ривоят қила­
ди. «Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам):
 
“Киши 
ўзи ни таҳқирламасин”, дедилар. “Ё Аллоҳнинг расули, 
киши ўзини қандай таҳқирлайди?” дейишди. Расулуллоҳ 
(соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “У айтиш керак бўлган 
нарсани кўриб, айтмайди. Шунда Аллоҳ таоло қиёмат ку­
ни: “Менинг йўлимда шундай, шундай дейшингдан сени 
нима қайтарди?” дейди. У эса: “Одамлардан қўрқиш”, 
дейди. Аллоҳ таоло: “Мендан қўрқишинг ҳақли эди”, дей
­
ди”,