Табиий шифо воситалари 3-китоб тошкент

Ялпизнинг шифобахш хусусиятлари 
«Беш нарса (келиши)дан олдин беш нарсани ғанимат бил:
ўлимдан аввал ҳаётингни, касалликдан олдин
соғлигингни, машғулликдан олдин фароғатинг –
бўш вақтингни, қариликдан олдин ёшлигингни ва
камбағалликдан олдин бойлигингни ғанимат бил» 
Рамуз ул-аҳодис, 75:6
Ялпиз (Мята) ҳам қадим замонлардан буён миллий таомлар 
тайёрлашда ва халқ табобати амалиётида фойдаланилиб келинаётган 
серхосиятли гиёҳ ҳисобланади. Уни хулбўй, зулба, пудина, нарпиз, ариқ 
жалбус, нано ва пудинаж деб ҳам атайдилар. Ялпизнинг таркибида эфир 
мойлари, ментол, ментон, пинен, фландрен, цениол, незлиол, жасмин, 

---

Аюпов Равшан Хамдамович 
100 
органик кислоталар, флавоноидлар, каротин, рамноза, глюкоза, рутин, С 
витамини, минерал тузлар ва бошқа моддалар мавжуд. Халқ табобатида 
ялпиздан жигарнинг сурункали хасталикларини, ўт йўлларини даволашда, 
тиш оғриғида, оғиз қақрашида, милк яллиғланишида, овқат ҳазм қилишни 
яхшилашда, кўнгил беҳузур бўлиб, қайт қилишга қарши восита сифатида 
фойдаланилади. Ялпиз кўкракни юмшатиб, балғам кўчирувчи, чанқоқ 
босувчи ҳамда нафас йўллари касалликларининг олдини олувчи восита 
сифатида ҳам фойдалидир. Ялпизнинг муаттар ва ёқимли ҳиди бош мия 
фаолиятини яхшилайди, киши кўнглини кўтаради, чарчаш ва толиқиш, 
дангасалик ва ялқовликни қувади. Унинг барги ва барра новдалари турли 
мевалардан тайёрланган компотларга, конфет ва чойларга ҳид ва таъм 
беришда ишлатилади. Ялпиз мойи лимонад, ликёр, қандолат, консерва, упа-
элик тайёрлашда ва бошқаларда ишлатилади.
Диққат: ялпизни меъёрсиз истеъмол қилиш бод пайдо қилиши мумкин 
ва жуда ҳам кўп истеъмол қилинса, томоқда қичишиш пайдо бўлади. 
Буларни бартараф қилиш учун петрушка истеъмол қилиш тавсия этилади. 
Ялпиздан кунига бир марта истеъмол қилиш нормаси 9 граммлигини ҳам 
ёддан чиқарманг.