Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

CHUQUR SEZGINI TEKSHIRISH USULLARI
Passiv harakat sezgisini tekshirish uchun ko‘zini yumib turgan 
tekshiriluvchining qo‘l va oyoq bo‘g‘imlari istalgan tomonga bukiladi. Normal 
holatda tekshiriluvchi bo‘g‘imlarning qaysi tamonga bukilayotganini aniq xis 
qiladi va o‘z bo‘g‘imlarining ma’lum tomonga–o‘ngga yoki chapga bukilayotgani 
haqida aniq javob qaytaradi.

---

 57
Tekshirish oyoq va qo‘lning mayda bo‘g‘imlaridan boshlanadi. Agar 
propriotseptik sezgi o‘zgargan bo‘lsa, bemor o‘z bo‘g‘imlarining qaysi tomonga 
bukilayotganini seza olmaydi. Bu hol passiv harakat sezgisi buzilganligidan dalolat 
beradi. Passiv harakat sezgisi buzilgan bo‘lsa, uning qaysi bo‘g‘imlarda 
buzilganligini aniqlash zarur.
Tana qismlarining fazodagi vaziyatini bilish sezgisini aniqlash uchun 
bemorni bir qo‘li yoki oyog‘ini ma’lum bir holatga keltiriladi, so‘ngra undan ana 
shu vaziyatni tasvirlab berishni yoki ikkinchi qo‘lini yoki oyog‘ini shu vaziyatga 
keltirishni talab qiladi. Normal holatda, tekshiriluvchi o‘z oyog‘i yoki qo‘lining 
vaziyatini (garchi ko‘zi yumuq bo‘lsa ham) tasavvur qila oladi, shuning uchun 
ikkinchi qo‘li yoki oyog‘ini ham osonlik bilan shu vaziyatga keltiradi. Agar bu 
sezgi turi zararlangan bo‘lsa, bemor berilgan vaziyatni tasavvur qilolmaydi va 
ikkinchi qo‘li yoki oyog‘ini shu vaziyatga keltira olmaydi.
Vibratsiya sezgisini tekshirish uchun kamertondan foydalaniladi. Buning 
uchun tebrantirilgan kamerton oyoqchasini teriga yaqin turgan suyak o‘siqlariga 
qo‘yiladi. Bunda tekshiriluvchi kamertonning vibratsiyasini sezishi kerak. 
Vibratsiya sezgisi qo‘l, oyoq va har bir umurtqalardagi o‘siqchalarda tekshiriladi. 
Vibratsiya sezgisi buzilganda, bemor suyak o‘siqchalariga qo‘yilgan kamertonning 
vibratsiyasini sezmaydi.
Bosim 
sezgisini aniqlash uchun bemorni mushagi, payi yoki bo‘g‘imlariga 
bosib tekshiriladi. Bosim o‘zgarishi sonini baholash uchun esteziometr yoki 
pezimetr asbobi orqali aniqlanadi.
Og‘irlik 
sezgisini aniqlash uchun bemor qo‘liga har xil og‘irlikdagi toshlar 
beriladi. Kinestik sezgi esa ko‘z yumuq holda terida chaqirilgan burmani qay 
tomonga qaratilganini aniqlashga asoslangan.