Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

Orqa miyani qon bilan ta’minlanishi 
Orqa miyani qon bilan ta’minlanishida 
bo‘ylama va ko‘ndalang yo‘nalgan arteriyalar 
ishtirok etadi. Bo‘ylama arteriyalarga orqa miyaning 
oldingi arteriyasi (a.spinalis anterior) va orqa 
miyaning orqa arteriyasi (a.spinalis posterior) kiradi.
8- rasm.
 Orqa miyaning qon bilan ta’minlanishi.
1. Bazilyar arteriya 
2. Orqa miyaning oldingi arteriyasi 
3. Umurtqa (vertebral) arteriya 
4. Oldingi ildiz arteriyasi 
5. Adamkevich arteriyasi 
6. Orqa miyaning orqa arteriyasi 
7. Orqa ildiz arteriyasi 
8. Qovurg‘alararo orqa arteriya 
Orqa miyaning oldingi arteriyasi umurtqa 
arteriyasining (a.vertebralis) tarmog‘i bo‘lib, orqa 
miyaning oldingi o‘rta yorig‘ida joylashadi va o‘zining chuqurga ketuvchi tolalari 
bilan orqa miyani oldingi shoxlarini va oldingi markaziy kulrang moddani qon 
bilan ta’minlaydi.
Orqa miyaning orqa arteriyasi esa umurtqa arteriyasining tarmog‘i bo‘lib, 
orqa miyaning orqa yon egatlarida joylashadi va orqa shoxlarni va markaziy 
kulrang moddaning orqa qismini qon bilan ta’minlaydi. Orqa miyaning bo‘yin 
qismida chuqur bo‘yin arteriyasining tarmoqlari bo‘lgan 4-6 ta ko‘ndalang bo‘yin 
arteriyalari qon bilan ta’minlaydi. Orqa miyaning ko‘krak qismiga 6-8 ta 
qobirg‘alararo orqa arteriyalarning 
tarmoqlari va orqa miyaning bel va 
dumg‘aza qismiga qorin aortasining yirik 
shoxchasi Adamkevich arteriyasi keladi.
9- rasm. 
Orqa miyaning ko‘ndalang 
kesimini qon bilan ta’minlanishi.
1. Umurtqa arteriyasi 
2. Orqa miyaning oldingi arteriyasi 
3. Orqa miyaning orqa arteriyasi 
4. Orqa ildiz arteriyasi 
5. Orqa miyaning orqa arteriyasi 
6. Spinal qismi 
7. Oldingi ildiz arteriyasi 
8. Orqa ildiz atretiyasi
9. Orqa miyaning oraliq arteriyasi 
10. Orqa miyaning orqa arteriyasi 

---

 22
Orqa miyaning ko‘ndalang arteriyalari umurtqalararo teshiklardan umurtqa 
kanaliga kirib oldingi va orqa shoxlarga bo‘linadi. Har ikki (o‘ng va chap) 
ko‘ndalang arteriyalarning oldingi va orqa shoxlari oldingi va orqa: orqa miya 
arteriyalari bilan anastomoz hosil qilishi natijasida orqa miya atrofida arterial halqa 
hosil bo‘ladi. Arterial halqadan chiqqan radiar tarmoqlar orqa miyaning oq 
moddasini qon bilan ta’minlashda ishtirok qiladi.Orqa miyaning venalari uning 
bo‘yin va ko‘krak qismidan yuqorigi kovak vena tizimiga, bel va dumg‘aza 
qismidan esa pastki kovak vena tizimiga quyiladi.
Orqa miya xususiy apparatining fiziologiyasi.
Orqa miyaning xususiy apparati segmentlari tananing ayrim metamerlarini 
innervatsiya qilishda ishtirok qiladi va 3 ta vazifani bajaradi: 
1. Orqa miya segmentar apparatining reflektor faoliyati yoki orqa miyaning 
ayrim segmentlarida joylashgan shartsiz pay va teri reflekslari. 
2. Orqa miya segmentar apparatining tonik vazifasi. Orqa miyaning oldingi 
shoxlari hujayralaridan uzluksiz mushaklarga kelib turuvchi impulslar 
mushaklarning kontraktil tonusini ta’minlaydi.
3. Orqa miya segmentar apparatining trofik faoliyati. Yon shoxlardagi 
simpatik hujayralari va ularning aksonlari o‘z sohasidagi to‘qimalarning trofik 
holatini ta’minilab turadi. 
Normal holatda orqa miyaning bu 3 ta vazifasi bosh miya po‘stlog‘ining 
nazorati ostida bajariladi.