Бизнес вa тaдбиркорлик олий мaктaби

1-rasm. O‘zbekiston Respublikasida kam ta’minlangan aholi ulushi (% da). 
Mazkur diagrammada 2001-2019 yillardagi Oʻzbekiston Respublikasida kam 
ta’minlangan aholi ulushi foizlarda keltirib oʻtilgan boʻlib, soʻnggi 20 yillik 
oʻzgarishlarni kuzatadigan boʻlsak bu koʻrsatkichlar ikki barobardan ortiqroq 
kamayganini koʻrishimiz mumkin. Daslabki oʻn yillikdan soʻng 2001-yildan (27.5%) 
2010-yilga kelib (17.7%) deyarli 10 foizga kamaygan. 2019-yilga (11.0%) kelib 
umumiy soʻnggi ikki oʻn yillik ichida 16.5 foizgacha kamayganini koʻrishimiz 
mumkin.
Ushbu tahlil natijasidan shuni xulosa qilish mumkinki, Oʻzbekiston 
Respublikasida kam ta’minlangan aholi ulushlari soni kam miqdorda pasaygani bilan, 
20 yil ichida bu koʻrsatgichga sezilarli va qoniqarli ravishda erishilganini kuzatish 
mumkin. Tabiiyki, “kichik sanoat zonalari faoliyatini muvofiqlashtirish va boshqarish 
tizimini yanada takomillashtirish, ularning ishtirokchilari uchun faoliyat yuritish 
sharoitlarini sifat jihatidan yaxshilash va mahsulotlarni sotishga koʻmaklashish, 
investitsiyalar jalb qilinishini faollashtirish, avvalambor foydalanilmayotgan, faoliyat 
yuritmayotgan ishlab chiqarish maydonlari negizida tashkil qilinayotgan importbop 
mahsulotlarni chiqarish boʻyicha zamonaviy ishlab chiqarishlarning joriy etilishini 
jadallashtirish, ushbu asosda yangi turgʻun ish joylari tashkil etilishini ta’minlash”3 
kabilarni amalga oshirish uchun kapital jalb qilish zarur. Hozirgi kunda kapital jalb 
qilishning keng tarqalayotgan yoʻllaridan biri islom qimmatli qogʻozlarini chiqarish 
orqali kapital jalb qilishdir. Kichik sanoat zonalarini rivojlantirish maqsadida uning 
tarkibidagi aksiyadorlik jamiyatlari tomonidan ushbu turdagi qimmatli qogʻozlarni 
chiqarish va joylashtirish kapital qilishning samarali yoʻllaridan ekanligini 
ta’kidlashimiz lozim. 
Ushbu koʻrsatkichlar har yili 1 foizdan kamayganini kuzatishimiz mumkin. 
Albatta bu koʻrsatgichni miqdorini oshirish uchun koʻplab iqtisodiy ishlar joriy qilinib 
1
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning “O‘zbekiston respublikasi iqtisodiy taraqqiyot va 
kambag‘allikni qisqartirish vazirligi hamda uning tizim tashkilotlari faoliyatini tashkil etish to‘g‘risida”gi PQ-4653-sonli 
Qarori. 21.06.2019; https://www.lex.uz/docs/-4776766#-4778483 
2
www.stat.uz, O‘zbekiston Respublikasida kam ta’minlangan aholi ulushi (uy xo‘jaliklari tanlama kuzatuvlari 
ma’lumotlariga asosan) mualliflar tomonidan tuzilgan. https://stat.uz/uz/rasmiy-statistika/living-standards-2 
3
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning “Kichik sanoat zonalari faoliyatini muvofiqlashtirish va 
boshqarishni 
yanada 
takomillashtirish 
chora-tadbirlari 
to‘g‘risida”gi PQ-4363-sonli Qarori. 21.06.2019;
https://lex.uz/docs/-4384718?query=barcha%20kichik%20sanoat%20zonalari%20inventarizatsiya%20qilinadi 
0.0
5.0
10.0
15.0
20.0
25.0
30.0
2
0
0
1
y
.
2
0
0
2
y
.
2
0
0
3
y
.
2
0
0
4
y
.
2
0
0
5
y
.
2
0
0
6
y
.
2
0
0
7
y
.
2
0
0
8
y
.
2
0
0
9
y
.
2
0
1
0
y
.
2
0
1
1
y
.
2
0
1
2
y
.
2
0
1
3
y
.
2
0
1
4
y
.
2
0
1
5
y
.
2
0
1
6
y
.
2
0
1
7
y
.
2
0
1
8
y
.
2
0
1
9
y
.
%
da
27.526.527.226.125.824.923.621.819.517.716.015.014.113.3
12.812.311.911.411.0
Kam ta’minlangan aholi ulushi

---

423 
amalga oshirish natijasida erishilgandir. Tabiiyki, “makroiqtisodiy siyosatni ishlab 
chiqish, muvofiqlashtirish va yuritish sohasida: makroiqtisodiy indikatorlarni tahlil 
qilish va prognozlash asosida iqtisodiyotni boshqarishning bozor mexanizmlarini joriy 
etish va iqtisodiyotning real sektori holati, ichki va tashqi bozorlar konyunkturasi 
hamda global va mintaqaviy iqtisodiy rivojlanish tendensiyalari bilan bog‘liq holda 
iqtisodiyotning asosiy 
sohalarini rivojlantirish strategiyasini shakllantirish; 
iqtisodiyotning real sektoridagi holatni oldindan baholashning zamonaviy 
indikatorlarini ishlab chiqish va samarali foydalanish tizimini joriy etish; inson 
kapitalini yaxshilash va mehnat unumdorligini oshirish, ishlab chiqarish va moliyaviy 
resurslarni samarali taqsimlash, zarur infratuzilmani shakllantirishga asoslangan 
iqtisodiy rivojlanishning konseptual yo‘nalish va vazifalarini ishlab chiqish va ularning 
amalga oshirilishini ta’minlash.... kambag‘allikni qisqartirish borasida: iqtisodiy 
o‘sishning inklyuzivligini tahlil qilish va ta’minlash, davlat boshqaruvi organlari, 
nodavlat notijorat tashkilotlari, jamoat tashkilotlari, xalqaro moliya institutlari, xorijiy 
hukumat moliya tashkilotlari bilan kambag‘allikni qisqartirish bo‘yicha strategiya va 
dasturlarni ishlab chiqish, amalga oshirish va muvofiqlashtirish; kambag‘allikni 
qisqartirishning aniq dastak va mexanizmlarini ishlab chiqish, xorij tajribasini inobatga 
olgan holda kambag‘allik darajasini aniqlash mezonlari va baholash uslubiyotini, 
ijtimoiy ta’minotning minimal standartlari me’yoriy asoslarini ishlab chiqish... 
mamlakatda tadbirkorlikni rivojlantirish sohasida: tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash 
jamg‘armasi faoliyatini doimiy ravishda takomillashtirish orqali resurslardan 
foydalanish imkoniyatini kengaytirish va uni samarali boshqarish tizimini yo‘lga 
qo‘yish”
1
kabi qator iqtisodiy amaliy ishlarni amalga oshirish uchun hozirgi kunda 
islom davlatlar va musulmon aholisi kam boʻlgan davlatlarda ham ommalashib 
borayotgan islom moliyasi va islom qimmatli qogʻozlarini joriy etish orqali yuqori 
natijaga erishish maqsadga muvofiq boʻladi deb hisoblaymiz.