Koxonalar faoliyatida bankrotlik amaliyoti va uning tashkiliy xususiyatlari

Kuchli tomoni
Kuchsiz tomoni

Arzon ishchi kuchi va xom-
ashyo resurslari 

Tashqaridan kirib 
kelayotgan ba’zi 
mahsulotlarga boj 
toʻlovlarining yuqoriligi 

Raqobatchilar bozorining 
rivojlanganligi 

Mamlakatda ba’zi soliq 
turlari stavkalarining pastligi 

Respublikamizda va Oʻrta 
Osiyoda toʻyinmagan yirik 
bozorning mavjudligi

Korxona rahbarining 
(menejmenti) bozor iqtisodiyoti 
qonuniyatlarini bilmasligi va bu 
sohadagi bilim darajasining 
pastligi 

Mahsulot va xizmatlar sifat 
darajasining pastligi 

Ishlab chiqarishda 
foydalanmayotgan asosiy 
vositalarining eskirish darajalari 
yuqoriligi 

I/ch quvvatlaridan toʻliq 
foydalanmasliklari natijasida 

---

16 
mahsulotning tannarxi 
(xarajatlari)ning yuqoriligi. 

Raqobat bozorining toʻliq 
rivojlanmaganligi 

Mahsulotlarning iste’molchilar 
talabiga mos kelmasligi 

Aylanma mablagʻlarining 
aylanishi sustligi (kreditor 
qarzdorlik) 

Korxona biznesiga 
investorlarning qiziqishi pastligi, 
(yoʻqligi) 
2-rasm. Korxona va tashkilotlarni texnik-iqtisodiy jihatlarining kuchli va 
kuchsiz tomonlarini belgilovchi (sifat) koʻrsatkichlari
Avval ta’kidlaganimizdek, kompaniyalarda moliyaviy menejmentni tashkil 
etish jarayonlari, uning rivojlanish tsiklining turli bosqichlarida farqlanadi. Ayniqsa, 
kompaniyalarning inqirozli holatlarida moliyaviy boshqaruvni oqilona va har 
tomonlama chuqur oʻylagan holda tashkil etish talab qilinadi. Kompaniya moliyaviy 
menejerlari inqirozga qarshi boshqaruvni ishlab chiqishda, dastlab uni yuzaga 
kelgan asosiy sabablari va manbalarini aniqlash, keyin esa, kompaniyaga ta’sirini 
darajasini aniqlash va buning natijasida koʻriladigan zararlarning aniq miqdorini 
hisoblash va eng asosiysi kompaniyani ogʻir larzalarsiz inqirozdan olib chiqish 
dasturlarini ishlab chiqish va amaliyotga tadbiq etishi lozim boʻladi.
Shuningdek, kompaniyalarda inqirozga qarshi boshqaruvni samarali tashkil 
qilishda asosan quyidagi shartlarning mavjudligi muhim hisoblanadi: inqirozga 
qarshi boshqaruvni amalga oshiruvchi mutaxassislar, moliyaviy menejerlar, 
moliyaviy rahbarlar guruhining maxsus tayyorgarliklari, oʻz ishlarini mukammal 
bilishlari va professionalligi; inqiroz holatlarida monitoring tizimi ishlarini sifatli 
amalga amalga oshirilishi; inqiroz kelib chiqish sabablarini oʻz vaqtida bashorat 
qilish va inqirozga qarshi tadbirlar dasturini loyihalashtirish; iqtisodiy inqiroz 
davrida boshqaruv qarorlarini qabul qilishni metodoloyasini ishlab chiqish va 
rivojlantirish; inqirozga qarshi qabul qilingan dasturlarning sifatliligi; inqirozga 
qarshi boshqaruv mutaxassislarining roʻy berayotgan holatlarga tezkor va 
mushohada bilan ta’sir koʻrsata olishi.