TURIN JARAYONI 2018
–2020 O’ZBEKISTON | 66
Yangi tahrirdagi Ta'lim to'g'risidagi qonun loyihasida ta'lim sifati "o'quvchilarning tayyorgarlik darajasining
davlat ta'lim standartlari va davlat ta'lim talablariga muvofiqligi" haqida tushuncha berilgan
156
.
Ta'lim sifatining asosiy ko'rsatkichlaridan biri bu ta'lim muassasalarining natijasi bo'lib, unga erishish
ko'plab omillarga bog'liq.
Kasb-hunar ta'limi va o'qitish sifatini ta'minlash uchun davlat ta'lim standartlari ishlab chiqilgan va
O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlangan.
Davlat ta'lim standartlari (DTS) kadrlar tayyorlash sifatiga, ta'lim mazmuniga qo'yiladigan talablarni
belgilaydi; shuningdek, talabalarning kerakli va etarli darajada tayyorligi va ta'lim muassasalari
bitiruvchilariga qo'yiladigan malaka talablari; kerakli miqdordagi o'quv yuklamasi; ta'lim muassasalari
faoliyati va kadrlar tayyorlash sifatini baholash tartibi va mexanizmlarini belgilaydi
157
.
DTS ta'limning yakuniy natijalariga, talabalarning bilim darajasi va kasbiy mahoratini davriy baholash,
shuningdek ta'lim faoliyati sifatini nazorat qilish tartibi va tartibini belgilaydi.
Ta'lim va tarbiya jarayonlari, ta'lim tizimini pedagogik texnologiyalar va axborot ta'minoti, ta'lim darajasi,
o'quv yurtlari talabalari va bitiruvchilarining malakasini nazorat qilish bo'yicha me'yorlar va talablar ham
DTS tomonidan belgilanadi.
DTS o'quv jarayonini tartibga soluvchi va ta'lim muassasalari faoliyatini baholashni tartibga soluvchi
boshqa me'yoriy hujjatlarni yaratish uchun asosdir.
DTSni tasdiqlash va o'zgartirishlar O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan amalga
oshiriladi, chunki respublikaning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishiga mos ravishda kadrlar tayyorlash darajasi
va tayyorgarligi darajasi o'zgaradi.
DTS vakolatli ta'lim organlari va ta'lim muassasalari tomonidan majburiy ijro uchun qabul qilinadi.
Tasdiqlangan DTSga muvofiq, kasb-hunar ta'limi muassasalariga ega bo'lgan vazirliklar va idoralar,
shuningdek, Kasb-hunarga o'qitish markazi joylashgan Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi, o'quv
va kasbiy dasturlarni ishlab chiqadi va ularning amaliy rivojlanishini amalga oshiradi.
O'quvchilarning qobiliyatlari va ehtiyojlariga qarab o'quv yuklamalarini farqlash, ta'lim mazmunini Davlat
ta'lim standartida belgilangan me'yordan yuqori darajada belgilash vakolatli ta'lim organlari va mahalliy
ijro etuvchi hokimiyat vakolatiga kiradi.
Ta'lim sifatini nazorat qilish bo'yicha davlat inspektsiyasi ta'lim sifatini butun tizim darajasida ta'minlashga
mas'uldir.
D.3.3. KHT tizimida ta
’lim sifatini ta’minlash jarayoni
B blokida ta'kidlanganidek, mehnatga layoqatli aholining yuqori ulushi va O'zbekiston iqtisodiyotida
kutilayotgan tarkibiy o'zgarishlar: birinchi navbatda, kasb-hunar ta'limi talabini oshiradi; ikkinchidan, ishchi
kuchi malakasiga qo'yiladigan talablarning va natijada kasb-hunar ta'limi va o'qitish sifatiga qo'yiladigan
talablarning o'zgarishiga hissa qo'shish.
Bugungi kunda, amalda, ta'lim tizimidagi sifat kafolati ta'lim sifatini nazorat qilish tizimi sifatida
qaralmoqda. Pearson ekspertlarining fikriga ko'ra, bugungi kunda kasb-hunar ta'limi xizmatini taqdim etish
sifatini ta'minlash tizimi maqsadlar, muvaffaqiyatning aniq mezonlari va o'quvchilarning yutuqlari bilan
bog'liq ma'lumotlarning etishmasligi sharoitida umuman samarasiz
158
.
Kasb-hunar ta'limi va o'qitish sifatini nazorat qilish, ayniqsa tizim darajasida, kasb-hunar ta'limi natijalarini
mustaqil baholash, zamonaviy mezonlarga asoslangan baholash sifati va o'quv natijalarini nazorat qilish,
shuningdek o'zining ichki va tashqi baholash tizimi ustunlik qiladi.
O'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi sifatini nazorat qilish turlari:
Do'stlaringiz bilan baham: |