Aloqa xizmatlaridan foydalanuvchilarning yuklamalarini hisoblash

10-amaliy mashg‘ulot
MULTIMEDIALI ALOQA TARMOQLARI. ALOQA XIZMATLARIDAN FOYDALANUVCHILARNING YUKLAMALARINI HISOBLASH
10.1. Mashg‘ulotning maqsadi
Transport tarmoq bilan ulanish tarmog‘ini moslashishini va multimediali aloqa tarmoqlarining qurilmalaridan turli foydalanuvchilarning yuklamalarini xisoblashni o‘rganish.

9.1-jadval

№	Yout, erl	NSIGN	LSIGN	NMGCP	LMGCP	K	LIP
1.	1000	2	10	1	15	1	200

Aloqa xizmatlaridan foydalanuvchilarning

yuklamalarini hisoblash
Hisoblash uchun 9.2-jadvalda multimediali xizmatlarning trafiklarini parametrlari keltirilgan.
9.2-jadval

Boshlang‘ich ma’lumotlar

Trafik parametrlar	Multimedia xizmatlari
	Telefoniya		Xujjat qidirish			Rangli faks		Fayllarni uzatish		Videotelefoniya			Video qidirish
	KKS	AAS	AAS	IIS	AAS		IIS	AAS	IIS	AAS	IIS	AAS		IIS
Manbalar soni, N mil.ta	2.0	2.0	0.05	0.01	0.04		0.01	0.01	-	0.01	0.005	0.01		0.005
SKYU da solishtirma yuklama, erl.	0.1	0.4	0.25	0.5	0.01		0.03	0.2	-	0.02	0.1	0.1		0.4
Tezlik cho‘qqisi, Vcho‘q Mbit/s	0.064	0.064	0.064	0.064	2.0		2.0	2.0	2.0	10.0	10.0	10.0		10.0
Pachkali	1	1	200	200	1		1	1	1	5	5	18		18
Boshqa tarmoqlarga yuklamani ketish qismi	0.03	0.03	0.01	0.01	-		-	0.01	0.01	0.01	0.01	-		-
KS- kvartira sektori; AS-amaliy sektor; IS-idora sektori

Ulanish tarmoqlarida telefoniya xizmati, xujjatlar qidirish, rangli faks va fayllarni uzatish trafiklarini konsentlatorlari sifatida, transport tarmoqga ulanish vositalarini qo‘llash samaradorligini oshirishni ta’minlovchi, “Protey” yoki “Iskratel” multiservisli abonent konsentratorlari (MAK) qo‘llanilishi mumkin.

Barcha xizmatlar chaqiriqlar oqimini generatsiyalaydi deb xisoblaymiz. Bu asosda oqimlar jadalligini yig‘amiz. MAK portlariga fayllarni uzatish va rangli faks, hujjatlarni qidirish xizmati, telefon xizmati foydalanuvchilari tomonidan xosil qilinadigan chiquvchi yuklama yig‘indisini aniqlaymiz:

(9.1)

bu yerda N^T, N^xq, N^rf, N^fu - mos keluvchi interfeyslar soni; a^T, a^xq, a^rf, a^fu-yuklamaning solishtirma jadalligi.

Videotelefoniya va video qidirish xizmatlari foydalanuvchilariga xizmat qilish uchun Fast Ethernet texnologiyali lokal tarmoqni xosil qilamiz va uni Iparshrutizatorga ulaymiz.

Pachechnost bu, katta vaqt davomiyligi oralig‘ida o‘lchangan, manbadan qabul qilinadigan o‘rtacha tezlikka oqimni cho‘qqi tezligini nisbati tushuniladi. Vodeotelefoniya va video qidirish manbalari xosil qiladigan yuklama quyidagi formula orqali aniqlanadi:

(9.2)

Kompyuter tarmoqlarda videotelefoniya va video qidirish xizmatlari foydalanuvchilariga xizmat ko‘rsatish jarayonida, raqamli oqim 100 Mbit/s tezlikda uzatiladigan birlamchi traktda oqimlarni statik multipleksorlash bajariladi. 100Mbit/s tezlikda bitta trakt xizmat ko‘rsatadigan videotelefoniya va video qidirish foydalanuvchilari terminallarining sonini shunday tanlash kerakki, foydalanuvchilar guruxiga xizmatlar bir vaqtda taqdim etilganda o‘ta yuklanish yuzaga kelmasligi kerak. Fizik muxitda talab etilgan tezlikni xisoblashda yuklama manbalarini pachechnost koeffitsientini xisobga olish zarur.

Transport tarmog‘iga ulanish tarmog‘i xosil qiladigan yuklamani xisoblash. (9.1) va (9.2) formulalarni qo‘llab transport tarmoqga ulanish tarmog‘idan chiquvchi yuklamani yig‘indisini aniqlaymiz. Bu yuklama Y_out traktlar shlyuzini portlariga (TGW) tushadi.agar shlyuzda gaplashganda pauzasiz kodek G.711 qo‘llanilsa, paketli transport tarmog‘i orqali ulanish tarmog‘ini foydalanuvchini axborotini o‘tkazish uchun kerak bo‘lgan resursni quyidagi formuladan aniqlaymiz.
(9.3)

bu yerda V_G.711 – trakt shlyuzida G.711 kodekni uzatish tezligi; K=1,25 – transport resursni zaxira koeffitsienti.

9.1-rasm. Signalizatsiya shlyuzi bilan birlashtirilgan, traktlar shlyuzi yordamida ulanish tarmog‘ini transport tarmoq bilan moslashishi

TGW transport va signal shlyuzlarini funksiyasini bajaradi. Shuning uchun, shlyuzda signalizatsiya protokollarini Softswitch bilan va MGCP protokolini shlyuzni boshqarish kontrolleri MGC protokoli bilan xabarlarini almashish uchun transport resurs ko‘rilishi kerak:

;

, bit/s (9.4)
bu yerda k_MGCP=k_SIGN=signalizatsiya protokoli xabarni uzatishdagi yetarlilik koeffitsienti; L_SIGN- signalizatsiya protokoli xabarni o‘rtacha uzunligi (baytlarda); L_MGCP- MGCP protokoli xabarini o‘rtacha uzunligi (baytlarda); N_SIGN- chaqiriqqa xizmat ko‘rsatishda signalizatsiya protokoli xabarini o‘rtacha soni; N_MGCP- chaqiriqqa xizmat ko‘rsatishda MGCP protokoli xabarini o‘rtacha soni; 1/450=8/3600-“bayt soatdan” “bit sekundga” o‘lchamini xisob kitobi bajarishi amalga oshiriladigan koeffitsient.

Shlyuzni umumiy transport resursini xajmi quyidagi munosabat yordamida baxolanishi mumkin

V_TGW = Y_out (N_SIGN L_SIGN+ N_MGCP L_MGCP)/90, bit/s, (9.5)
bu yerda 1/90= k _MGCP/450.

Hisoblash ishlari:
Signalni axborotlar bilan almashish uchun transport resursini (9.4) formuladan aniqlaymiz:
= Y_out ( N_signL_sing+N_MGCPL_MGCP)/90= 1000(2*10+1*15)/90= 3888.8bit/s

_VG.711=47 kbit/s.

_{Van/tgv=Vg.711KYout=47*1*1000=47000Kbit/s=47Mbit/s}

Shlyuzning umumiy transport resursi

_{VTGW = 47+0.0038 ≈ 47Mbit/s}
Transport paketli tarmoqni kommutatorini ishlab chiqarilishini yig‘indisini xisoblash. Minimal ruxsat etilgan ishlab chiqarilishini quyidagi munosabatni qo‘llab aniqlaymiz
_{HSW= VTGWLIP= 47*106 / 2800 = 16785 pak / s}

Paketli tarmoq bilan TGW interfeyslari turi va soni shlyuzni transport resurslari va paketli tarmoq topologiyasi orqali aniqlanadi. Shlyuzni transport resursini quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:

(9.7)
bu yerda N_INT- interfeyslar soni; V_INT-bitta interfeysni foydali transport resursi (V_INT = 2048 kbit/s).
TGW interfeysi paketli tarmoq bilan bir turga FE (Fast Ethernet) taalluqli deb xisoblaymiz. Bu shartni xisobga olib paketli tarmoq bilan TGW interfeyslarini talab etilgan sonini olamiz
N_INT= [(47/2028+5)]= 5