TURIN JARAYONI 2018
–2020 O’ZBEKISTON | 64
Masalan, O'zbekistonda har uch yilda bir marta KHT tizimi o'qituvchilari oliy o'quv yurtlari tomonidan taklif
etilayotgan majburiy malaka oshirish kurslaridan o'tishlari shart
150
. Malaka oshirish kurslari davlat
tomonidan moliyalashtiriladi.
Amaldagi qoidalarga ko
’ra, malaka oshirish kurslarida o’qitish biro y davom etadi (24 kun, 144 soat).
Ishlab chiqarish
ta’lim ustalari - amaliyotchi o'qituvchilar uchun amaliyotlar oliy o'quv yurtlarining tarmoq
sohalarida amalga oshiriladi. Masalan, axborot texnologiyalari bo'yicha o'qituvchi-magistrlar axborot-
kommunikatsiya texnologiyalari bo'yicha ixtisoslashtirilgan universitetda malaka oshirish va malaka
oshirishdan o'tdilar.
Bundan tashqari, o'qituvchilar malaka oshirishlari kerak bo'lgan xususiy yoki qo'shimcha malaka oshirish
kurslarida o'qishlari mumkin, shuningdek, malaka oshirish uchun konferentsiyalar va boshqa tadbirlarda
ishtirok etishlari mumkin. Donor tashkilotlar mablag'lari hisobidan stajirovka, ish safarlaridan o'tish
qo’llab-
quvvatlanadi.
O'qituvchining ishini kollej darajasida tan olishda motivatsion mexanizm mavjud, ular diplomlar va ish
haqining 40 foizigacha bo'lgan ustama bilan taqdirlanadi.
Kasb-hunar ta'limi muassasalari o'qituvchilarining maoshlari ularning malaka toifalarining yaxshilanishi
bilan bir qatorda ko'paymoqda, bu esa o'qituvchilarning martaba o'sishini rag'batlantiradi.
Shuni ta'kidlash kerakki, o'qituvchilarga ikkinchi, birinchi va yuqori malaka toifalarini berish har 5 yilda bir
marta o'tkaziladigan ularning attestatsiyasi natijalariga ko'ra amalga oshiriladi.
D.2.7. KHT o
’qituvchilari sifatini ta’minlash
Sifatni ta'minlash tizimi o'qituvchilar faoliyatini nazorat qilish, kuzatib borish va baholash bo'yicha qoidalar
va protseduralardan iborat.
"Ta'lim to'g'risida" gi qonunga muvofiq Davlat ta'lim standartlari umumiy o'rta, o'rta maxsus, kasb-hunar va
oliy ta'limning mazmuni va sifatiga qo'yiladigan talablarni belgilaydi.
Qo'llab-quvvatlash va sifatni ta'minlash uchun javobgarlik boshqaruvning barcha darajalarida
taqsimlanadi.
Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Ta'lim sifatini nazorat qilish davlat inspektsiyasiga (keyingi o'rinlarda
Davlat inspektsiyasi) professor-o'qituvchilar tarkibining sifatini nazorat qilish, kadrlar tayyorlash va
ularning malakasini oshirish, ta'lim tizimining o'qituvchilar tarkibiga malaka toifalarini berish sohasidagi
davlat siyosatini amalga oshirish vakolati berilgan.
Davlat inspektsiyasiga, shuningdek, ta'lim muassasalarini idoraviy bo'ysunishidan va tashkiliy-huquqiy
shakllaridan qat'i nazar, sertifikatlash va davlat akkreditatsiyasidan o'tkazish vakolati berilgan.
Oliy va o'rta maxsus ta`lim vazirligi (OO'MTV) mamlakatdagi oliy va o'rta maxsus ta'limni bevosita
boshqarish va rivojlantirish uchun mas'ul bo'lgan organdir.
KHTda o'qituvchilarning sifatini ta'minlash o'qituvchilar va ta'lim muassasalari ma'murlarini attestatsiyadan
o'tkazish, har uch yilda o'qituvchilarning malakasini oshirish va yaxshi natijalar uchun o'qituvchilarga
mukofotlar to'lash bilan tavsiflanadi.
Agar kasb-hunar ta'limi o'qituvchisi "attestatsiyadan o'tmagan" bo'lsa, u holda u maxsus o'quv kurslariga
yuboriladi va kelgusi yilda qayta attestatsiyadan o'tadi.
Kollejlarda barcha o'qituvchilar va mutaxassisliklar bo'yicha yil davomida monitoring mexanizmi
qo'llaniladi. Bunday mexanizm darslarni kuzatish, o'quvchilarning davomatini va sinfdan tashqari ishlarini
nazorat qilish (masalan, fan olimpiadalarida muvaffaqiyat), talabalarning bilim darajasi (test natijalari
asosida) va talabalar so'rovlarini o'z ichiga olgan bir nechta tarkibiy qismlardan iborat.
O'qituvchilarning ishini baholash doimiy ravishda, shu jumladan talabalarni so'roq qilish orqali amalga
oshiriladi. Masalan, 2017 yilda Jahon banki mutaxassislari tomonidan o'tkazilgan so'rovnomalar natijalari
shuni ko'rsatadiki, kasb-hunar ta'limi muassasalari ma'murlari va ularning o'quvchilari o'z o'qituvchilarining
ishlarining sifatidan mamnun bo'lib, ularga 1 dan 5 gacha bo'lgan shkala bo'yicha 4 ball (maksimal ball 5)
qo’yishgan
151
.
150
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining "O'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi muassasalarida malakali pedagogik kadrlarni
tayyorlash va to'ldirish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to'g'risida" 2012 yil 26 maydagi PQ-1761 qarori.
https://lex.uz/docs/2015822
151
Jahon banki. “O'zbekiston. Kasb-hunar ta'limi va o'qitish tizimi - Tezkor baholash ", 2017 y.
Do'stlaringiz bilan baham: |