TURIN JARAYONI 2018 –2020 O’ZBEKISTON | 63 Shubhasiz, bu masalada davlat ta'lim muassasalari o'rtasida xususiy o'qituvchilar va nodavlat tashkilotlar
bilan hamkorlikni yo'lga qo'yish juda muhimdir. Bu, ayniqsa, KHT masalasi ikkinchi darajaga aylangan
ijtimoiy va gumanitar fanlar sohasida, ayniqsa sotsiologik masalalarda, shu jumladan har bir o'qituvchi va
o'quvchining ijtimoiy ongini oshirishda dolzarb hisoblangan masala sifatida muhimdir.
D.2.5. KHT tizimida o
’qituvchilar va instruktorlarni jalb qilish va saqlab qolish
O'zbekistonda o'qituvchilarning mavqei va ish haqi nisbatan past bo
’lgani uchun kasb-hunar kollejlari o'z
sohalaridan malakali mutaxassislarni jalb qilishda jiddiy qiyinchiliklarga duch kelmoqdalar.
KHT tizimi oldida turgan asosiy muammolar qatorida YuNISEF (2018) o'quvchilarni mehnat bozoriga
tayyorlashga qodir malakali kadrlarni tayyorlash va jalb qilishni ta'kidlaydi. Hududlarda ma'lum bir
mutaxassislik bo'yicha o'qituvchilarni jalb qilish deyarli amalga oshirilmayapti, lekin aynan hududlarda
hozirda yangi ish o'rinlari yaratilmoqda va buning uchun kreativ fikrlaydigan kadrlar zarur.
O'qitish ishlariga qo'yiladigan malaka talablari ko'pincha salohiyatli iqtidorli o'qituvchilar uchun jozibador
emas, chunki ular eski printsiplar asosida ishlab chiqilgan, masalan, o'qituvchining lavozimi va maqomi
moslashuvchan va realistik ko'rsatkichlar va mezonlarga emas, balki ularning ilmiy darajasi bilan
bog'langan.
Bundan tashqari, o'qituvchilarni jalb qilish va ularni saqlab qolish asosan ta
’lim muassasasi rahbarining
vazifasi hisoblanadi. Bir vaqtning o
’zida bu masalaga o’zuvchilarni ham e’tiborini qaratish mumkin edi,
chunki muayyan o
’qituvchining talabalar o’rasida obro’si va professionallik darajasini inobatga olgan holda
ular faoliyatini baholashga talabalar o
’z xulosalarini berishlari mumkin bo’lar edi.
Davlatimiz rahbarining tegishli Farmoni qabul qilingandan keyin
145
, KHT bo
’yicha yangi nizomni amalga
kiritish bilan pedagoglarni jalb qilish, rag
’batlantirish va mehnatiga haq to’lashning yangi va samarali
mexanizmlari joriy qilinishi mumkin. Chunki KHT tizimining jozibadorligini oshirish ushbu kabi omillarga
bog
’liq bo’ladi.
D.2.6.
Professional rivojlanishni boshqarish, rag’batlantirish va qo’llab-quvvatlash
Mamlakatimiz Prezidentining 2019 yil 11 iyuldagi UP-5763-sonli "Oliy va o'rta maxsus ta'lim sohasida
menejmentni isloh qilish chora-tadbirlari to'g'risida" gi farmoniga muvofiq
146
, zamonaviy va mustaqil
fikrlaydigan, bilimli va yuqori malakali kadrlar tayyorlash; zamonaviy bilim va malakaga ega, axborot-
kommunikatsiya texnologiyalari va chet tillarini puxta egallagan kadrlar tayyorlash sifatini ta'minlash oliy
va o'rta maxsus kasb-hunar ta'limi tizimini tubdan takomillashtirishning asosiy yo'nalishlari hisoblanadi.
2015 yil sentyabr oyida O'zbekiston hukumati Birlashgan Millatlar Tashkilotining (BMT) 192 ta a'zo
davlatlari hukumat rahbarlari bilan birgalikda "Dunyomizni o'zgartirish: 2030 yilgacha barqaror rivojlanish
kun tartibi" dasturi
147
va Barqaror rivojlanish maqsadlarini amalga oshirish
majburiyatini o’z zimmasiga
olgan.
O'zbekiston xalqaro miqyosda kelishilgan ko'rsatkichlarni mahalliylashtirish / moslashtirish bo'yicha zarur
choralarni ko'rdi. 2017 yilda O'zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni bilan 2017-2021 yillarda
mamlakatni rivojlantirishning beshta ustuvor yo'nalishi bo'yicha "Harakatlar strategiyasi" tasdiqlangan
bo’lib unda "uzluksiz ta'lim tizimini yanada takomillashtirish, mehnat bozori ehtiyojlariga muvofiq yuqori
malakali kadrlar tayyorlash va sifatli ta'lim xizmatlari qamrovini oshirish" vazifalari belgilandi
148
.
2018 yil 20 oktyabrda O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining "2030 yilgacha bo'lgan davrda
barqaror rivojlanish sohasidagi milliy maqsad va vazifalarni amalga oshirish chora-tadbirlari to'g'risida" gi
841-sonli qarori qabul qilindi, unda 16 ta maqsad va 127 ta vazifa belgilandi.
Ushbu Qarorda "2030 yilga qadar malakali o'qituvchilar sonini sezilarli darajada ko'paytirish, shu jumladan
xalqaro hamkorlikni rivojlantirish orqali o'qituvchilarni tayyorlash, qayta tayyorlash va ularning malakasini
oshirish tizimini takomillashtirish belgilandi
149
.
KHT tizimini malakali pedagog kadrlar bilan ta'minlash va ularning malakasini oshirish imkoniyatlarini
yaratish maqsadida bir qator zarur choralar ko'rildi.
145
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining "Kasb-hunar ta'limi tizimini yanada takomillashtirishga doir qo'shimcha chora-tadbirlar
to'g'risida" 2019 yil 6 sentyabrdagi UP-5812-sonli Farmoni.
https://lex.uz/ru/docs/4500929
146
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 11.07.2019 yildagi PF-5763-sonli Farmoni http://lex.uz/docs/4415393
149
2030 yilgacha bo'lgan davrda Barqaror rivojlanishning milliy maqsad va vazifalarini amalga oshirish bo'yicha chora-tadbirlar
to'g'risida. O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018 yil 20 oktyabrdagi 841-sonli qarori, http://lex.uz/docs/4013358