Toshkent moliya instituti "statistika" kafedrasi

konkordatsiya koeffitsienti
qo’llaniladi. Uni quyidagi formula bilan hisoblash 
mumkin: 
)
(
12
3
2
n
n
m
s



, 
bu erda: m- omillar soni; n- tekislanadigan birliklar soni; s-ranglarni kvadrat 
chetlanishi. 
n
r
r
S
n
n
ij
n
m
ij
2
1
1
1
2
1
)
(









 
Konkordatsiya koeffitsientini hisoblashni quyidagi misol asosida ko’rib 
chiqamiz. Savdo kompaniyasining 8ta oziq-ovqat do’konining tovar oboroti bilan 
muomala xarajatlari mutlaq summasi, nisbiy darajasi, rentabellik darajasi 
o’rtasidagi bog’lanishni kuchini o’rganish uchun, ular ekspertlar tomonidan 
quyidagicha ranjirlangan (tekislangan, ballangan).
8 jadval 
Do’konlarning tovar oboroti, muomala xarajatlari va rentabellik darajasi o’rtasidagi 
bog’lanish 
Ranglar(
ij
r
) 
Do’konlar 
Tovar 
oboroti 
Muomala 
xarajati-ning 
mutloq 
summasi
Muomal
a nisbiy 
darajasi 
Rentabellik 
darajasi 
ij
m
r

1
2
1







ij
m
r
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
3 
2 
1 
8 
7 
5 
4 
6 
4 
1 
3 
7 
5 
6 
2 
8 
4 
3 
1 
6 
5 
8 
2 
7 
3 
1 
2 
5 
7 
6 
4 
8 
14 
7 
7 
26 
24 
25 
12 
29 
196 
49 
49 
676 
576 
625 
144 
841 
Jami 
144 
3156 
8 –jadvalda keltirilgan ma’lumotlar asosida ranglar kvadrat chetlanishini 
aniqlaymiz:
564
2592
3156
8
144
3156
2





S
Konkordatsiya koeffitsienti miqdori teng: 
8393
,
0
8064
6768
)
8
8
(
4
564
12
3
2






Konkordatsiya koeffitsientining qiymatiga asosan o’rganilayotgan belgilar 
o’rtasida bog’liqlik ancha kuchli. 
Omil belgi bilan natijaviy belgi o’rtasidagi bog’liqlik zichligini o’rganishda 
yuqorida ko’rib chiqilgan sodda(oddiy) metodlardan tashqari korrelyatsiya 

---

104 
koeffitsienti, korrelyatsiya indeksi va korrelyatsion nisbat ko’rsatkichlari ham keng 
qo’llaniladi. 
To’plam birliklari guruhlariga ajratilgan bo’lsa va omil belgi bilan natijaviy 
belgi o’rtasida to’g’ri chiziqli bog’lanish mavjud bo’lsa bog’lanish zichligi 
korrelyatsiya koeffitsienti orqali hisobanadi. Korrelyatsiya koeffitsientini quyidagi 
formulalar bilan hisoblash mumkin.




n
r
n
y
y
x
x
y
i
x
i




1


yoki
 


 






 







2
2
2
2