M e t r o L o g I y a V a s t a n d a r t L a s h t I r I s h

o'lchanayotgan muhitga kirish chuqurligining har xilligidir.
Agar to'iiq kiritilganda darajalangan termometmi ishlatilish
sharoitlariga ko'ra o'lchanayotgan muhitga to'iiq kiritib bo'lmasa,
unda uning rezervuari va suyuqlik ustuni turli temperaturada bo'ladi.
Chiqib turgan ustunga tuzatma quyidagi formula bo'yicha kiritiladi:
^ = 
(2-8>
bunda 
n
— chiqib turgan ustundagi darajalar (graduslar) soni,
Дн2 — shishadagi suqlikning kengayish koeffitsiyenti (simob uchun
0,00016, spirt uchun 0,0001),-^; 
t2 —
 termometr ko'rsatayotgan
temperatura °C; ^ — rezervuar chiqib turgan ustunning o'rtasiga
biriktirilgan yordamchi termometr orqaU o'lchanadigan chiqib
turgan ustunning o'rtacha temperaturasi.
Agar chiqib turgan ustun temperaturasi o'lchanayotgandan
kam bo'lsa, unda Д/tuzatma ishorasi musbat, ortiq bo'lsa, manfiy
bo'ladi. Chiqib tuigan ustun hisobiga paydo bo'ladigan xatolik ancha
katta bo'lishi mumkin va shuning uchun uni e’tiborga olmaslikning
iloji yo'q.
Shuni ta’kidlash lozimki, chiqib turgan ustun hisobiga simob
uchun xatolik boshqa suyuqliklamikiga qaraganda temperatura
kengayish koeffitsiyenti qiymatining katta farq qilishi bo'yicha bir
tartibgapast.
Hozir shishali termometrlarning quyidagi turlaridan foyda-
laniladi.
1. 
Ichiga shkala joylashtirilgan texnik simobli termometrlarning
(to'g'ri chiziqli va burchakli) 11 xili chiqariladi:
-90... +30; -60... +50; -30... +50; 0 .. .100; 0. . . 160; 0 .. .200;
0... 300; 0... 350; 0 .. .450; 0... 500 va 0.. .600°C. Shkalabo'linmasining
qiymati 0,5°C (shkalasi -30. . . +50 °C) dan 5 va 10 °C gacha