M e t r o L o g I y a V a s t a n d a r t L a s h t I r I s h

issiqlikdan kengayishi hajmiy kengayish koeffitsiyenti bilan
xarakterlanadi. Bu koeffitsiyent quyidagi formula orqali aniqlanadi:
% -v ,
В 
=
1
1 / 
grad.
(2.7)
bu yerda vtl va vtl — suyuqlikning va 
t2
temperaturalardagi hajmi;
v0 — shu suyuqlikning 
0 ° C
dagi hajmi.
P koeffitsiyent qancha katta bo‘Isa, hajmiy kengayish
temperaturaning 
1°C
ga o'zgarishiga shuncha ko'proq moslashadi.
Teimometrlarda hajmiy kengayish temperatura koeffitsiyenti yuqori
bo'lgan suyuqliklardan foydalanish maqsadga muvofiq. 0 ‘lchashning
maqsadi va diapazoniga qarab termometrlar kengayish koeffitsiyenti
kichik bo'lgan turli markali (ГОСТ 1224-71) shishalardan ishlanadi.
Texnikada qo'llaniladigan suyuqlikli shisha termometrlar quyidagi
xillarga bo'linadi:
35

---

1. Ко‘rsatishlariga tuzatish kiritilmaydigan termometrlar (keng
miqyosda qo'llaniladigan termometrlar); a) simobli termometrlar
(-35 dan +600°C gacha); b) organik suyuqlikli termometrlar
(-200
dan + 200°С gacha);
2
. Ко'rsatishlariga pasportiga binoan tuzatish kiritiladigan
termometrlar; a) aniqlik darajasi yuqori simobli termometrlar
(-35 dan +600°Cgacha); b) aniq o'lchovlaiga mo'ljallangan simobli
termometrlar (0 dan +500 °Q; d) organik suyuqlikli termometrlar
(-80 dan + 100 °C gacha).
Konstruksiyalarining xilma-xilligiga qaramay barcha suyuqlikli
termometrlar ikki asosiy turning biriga: tayoqcha shaklidagi yoki
shkalasi ichiga o'matilgan termometrlar turiga tegishli bo'ladi.