mintaqaviy tashkilotlar, chunonchi, NATO,
Islom konferensiyasi, Qо‗shilmaslik
harakati va boshqalar bilan ham samarali hamkorliklar yо‗lga qо‗yildi.
О‗zbekiston 1992 yil 10-martda Shimoliy Atlantika hamkorligi kengashi
(1991 yil tuzilgan)ga a‘zo bо‗lib kirdi. 1994 yil iyul oyida О‗zbekiston NATOning
―Tinchlik yо‗lidagi hamkorlik‖ Dasturiga qо‗shildi. Bu dasturiga qо‗shilish
tо‗g‗risidagi hujjatning О‗zbekiston tomonidan imzolanishi 1994 yil
respublikaning xalqaro tuzilmalarga integratsiyalashuvi jarayonida yangi bosqichni
boshlab berdi. 1995 yil 16-avgustda О‗zbekiston NATO bilan xavfsizlik
tо‗g‗risidagi bitimni imzoladi.
NATOning ―Tinchlik yо‗lidagi hamkorlik‖ dasturga kо‗ra, О‗zbekiston
harbiy qismlari Shimoliy Korolina (AQSh)dagi dengiz piyodalari poligonida
о‗tkazilgan
harbiy mashqlarda, О‗zbekiston hududida amerikaliklar bilan
о‗tkazilgan desantchilarning ―Ultrabalans-96‖ harbiy mashqlarida qatnashdilar.
Shuningdek, Respublika harbiy bilim yurti talabalari 1997 yil Norvegiyada
о‗tkazilgan ―Kooperativ bankers-97‖ mashqlarida ham ishtirok etdi. Bu kabi
hamkorliklar jangchilarimiz uchun о‗ziga
xos mahorat maktabi, tajriba bо‗lib,
ularning jangovarlik qobiliyatini oshirishlariga yordam berdi. 1999 yil 23-25-aprel
kunlari I.A.Karimov Shimoliy Atlantika Ittifoqi qoshidagi «Tinchlik yо‗lida
hamkorlik» dasturining a‘zosi sifatida NATOning 50 yillik yubiley tantanalarida
qatnashdi. О‗zbekistonning «Tinchlik yо‗lida hamkorlik» Dasturida ishtiroki
Markaziy Osiyo mintaqasida kollektiv xavfsizlik va barqarorlikning keng tizimini
vujudga keltirishni rejalashtirishda О‗zbekistonning ishtirokini kafolatladi.
Prezidentimiz ta‘biri bilan aytganda, ―NATO bilan hamkorlik qilish harbiy-siyosiy
voqealardan xabardor bо‗lib turish, bu uyushma doirasida
amalga oshirilayotgan
tadqiqotlar va ishlanmalardan bahramand bо‗lish uchun imkon berar edi‖. NATO
Bosh kotibi X.Solana va AQSh ning NATO dagi doimiy vakili R.Xanterning
О‗zbekistonga tashriflari О‗zbekiston va mazkur tashkilot о‗rtasidagi tinchlik
yо‗lidagi siyosatining hamohang ekanligini ham kо‗rsatdi. Hozirda
О‗zbekistonning NATO bilan о‗zaro aloqalari har yili ikkala tomondan
tasdiqlanadigan Individual hamkorlik dasturi orqali amalga oshiriladi.
О‗zbekiston Respublikasi Qо‗shilmaslik
harakati, Islom konferensiyasi
tashkiloti (1996 yil 2-oktabrda a‘zo bо‗lgan) kabi mintaqaviy tashkilotlar bilan
ham samarali aloqalar о‗rnatdi. Bular orasida, ayniqsa, yuzdan ortiq a‘zoga ega
Ikkinchi jahon urushidan keyin paydo bо‗lgan Qо‗shilmaslik
harakati tomonidan
olib borilayotgan siyosat О‗zbekiston tashqi siyosatining asosiy tamoyillariga,
xalqaro kelishmovchiliklarni tinch yо‗l bilan hal qilish, turli harbiy-siyosiy bloklar
faoliyatida qatnashmaslik, tinchliksevarlik kabi yо‗nalishlarga tо‗la mos keladi.
О‗zbekistonning jahon hamjamiyatiga integratsiyalashuvida Yevropa Ittifoqi
bilan hamkorlik muhim ahamiyat kasb etdi. Mazkur Ittifoq bilan hamkorlik uchun
tuziladigan bitim bо‗yicha ishlar respublikada 1995 yildan boshlangan bо‗lib, bu
muzokaralar 1996 ilga qadar davom etdi. Bu muzokaralarning natijasi о‗laroq,
О‗zbekiston bilan Yevropa Ittifoqi о‗rtasida «Sheriklik va hamkorlik tо‗g‗risida»gi
bitim 1996 yil 21-iyunda Italiyaning Florensiya shahrining ―Fortezza de basso‖
qal‘asida Yevropa Ittifoqiga kiruvchi olti davlat rahbarlarining yig‗ilishida
О‗zbekistonning Birinchi Prezidenti I.A.Karimov tomonidan imzolandi. Mazkur
bitim 1999 yil 1-iyulda ratifikatsiya qilinib, kuchga kirdi.
Yevropa Ittifoqi bilan
hamkorlik О‗zbekistonning xavfsizligi va taraqqiyotini ta‘minlovchi muhim
omillardan biri bо‗lib xizmat qilmoqda. Yevropa Ittifoqi TASIS dasturi doirasida
О‗zbekistonga texnikaviy yordam ham kо‗rsatadi.
О‗zbekiston mustaqil davlat sifatida sayyoramiz ozon qatlamini muhofaza
qilish bо‗yicha
Vena Konvensiyasiga, ozon qatlamini kamaytiradigan moddalar
haqidagi Monreal Protokoliga, atrof-muhitga ta‘sir etuvchi vositalarni harbiy yoki
boshqa dushmanlik maqsadida qо‗llashni taqiqlovchi Konvensiyaga, Yadro
qurolini tarqatmaslik haqidagi shartnomaga qо‗shilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: 
