O’zbekiston davlat jahon tillari universiteti qo’lyozma huquqida udk hotamova iroda ibrohimovna

Jadval 3.1 tashqi ko’rinish freymi
Tashqi ko’rinish 
Bosh 
Tana 
Ko’z 
Oyoq 
Og’iz 
Qo’l 
Yuz 
Bel 
Quloq 
Qorin 

---

Endi shu bosh va tana slotlaridan kelib chiqadigan sabslotlarni kognitiv 
modelga asoslangan tahlillarini ko’rsak.
7. RANG+TANA QISMI=TASHQI KO’RINISHNI IFODALOVCHI 
SO’Z.
Har ikki tilda bu usul produktiv hisoblanadi. Ingliz tilida ushbu modelning 
asosiy qismini rang tashkil qiladi. Chunki qushlarning rangi va xususiyati bunday 
qo’shma so’zlar yasalishiga sabab bo’ladi.
 
Blue–eyed, 
 
Black–eyed
Black–bearded 
 
 
 
 
White–bearded
Red–bearded
White–handed
Red–handed
Fair–bearded 
Red–haired 
Black–haired 
Dark–haired
Grey–headed,
sochi ko’kka bo’yalgan odam (odatda yoshi kattaroq 
odamlarga nisbatan ishlatiladi–a grey–headed old woman) . 
Yuqoridagi birinchi komponentlarning barchasi 
rang
konseptining kognitiv 
asosi bo’lib, ikkinchi qismdagi so’zlar 
tana qismi
konspetining kognitiv asosi 
hisoblanadi. Ikkinchi qismdagi so’zlar qo’shma so’zning ustunroq holati bo’lib, 
semantik xususiyatiga ko’ra, bunday qo’shma so’zlar qisman asoslangan 
hisoblanadi. Ya’ni qo’shma so’z tarkiblarining birida hali ham ma’no anglashinib 
turgan bo’ladi. Demak, ushbu kognitiv modelldagi bitta fenomenadan bitta yangi 
konsept hosil bo’ldi. Ikkinchi komponent–paydo bo’layotgan yangi qo’shma 
so’zning asosi hisoblanadi.
O’zbek tilida 
RANG+TANA QISMI= TASHQI KO’RINISHNI