Toshkent davlat iqtisodiyot univyersityeti a. Sh. Bekmurodov, Z. A. Abdullayev, B. M. Badalov

2. Moliyaviy va pul-kredit siyosati
. To‗lov balansi kamomadini pasaytirish 
maqsadida ekspotyorlarga byudjet subsidiyalaridan, import bojlarini oshirilishi, 
qimmatli qog‗ozlarning xorijlik egalariga to‗lanadigan foizlardan olinadigan soliqni 
bekor qilinishidan, pul-kredit siyosatidan, ayniqsa hisobni yuritish siyosati va pul 
massasini targetlashdan (pul massasini har yillik o‗sishining maqsadli 
yo‗nalishlarini belgilash) foydalaniladi. 
3
. 
Devalvatsiya.
Milliy 
valyuta 
kursining 
pasayishi 
eksportni 
rag‗batlantirishga va tovarlar importini pasaytirishga qaratilgandir. Biroq, to‗lov 
balansini muvofiqlashtirishdagi devalvatsiyaning roli uni o‗tkazishning muayyan 
bir shart-sharoitlariga hamda ushbu jarayon paytidagi umumiqtisodiy va moliyaviy 
siyosatga bog‗liq bo‗ladi. Devalvatsiya, faqatgina raqobatbardosh tovarlar va 
xizmatlar eksporti salohiyatining mavjudligi hamda jahon bozorida yoqimli sharoit 
bo‗lgandagina tovarlar eksportini rag‗batlantiradi. Importni pasaytirish omili 
sifatidagi devalvatsiyaga kelsak, ishlab chiqarishning baynalmilallashuvi va xalqaro 
ixtisoslashuvning rivojlanishi sharoitida, mamlakat tovarlarni olib kirishni to‗satdan 
qisqartira olmaydi. 
Devalvatsiya importni qimmatlashtirgan holda, mahalliy tovarlar ishlab 
chiqarilishida xarajatlar va baholarning o‗sishiga, hamda devalvatsiya evaziga 
tashqi bozorlarda erishilgan raqobat imtiyozlaridan ayrilishga olib kelishi mumkin. 
Shu sababli, devalvatsiya mamlakatga vaqtinchalik imtiyozlarni bersada, ko‗p 
hollarda to‗lov balansi kamomadi sabablarini bartaraf eta olmaydi. Kutilayotgan 
samaraga erishish uchun devalvatsiya yetarlicha miqdordagi hajmga ega bo‗lishi 
lozim. Aks holda u faqatgina valyuta bozoridagi chayqov operatsiyalarini 
kuchaytirib yuboradi.