www.ziyouz.com kutubxonasi
146
chiqqan Sulton Adham viloyat hokimiga podsholar tomonidan in’om etiladigan maxsus
bayroq va naqora sovg‘a oldi. Shu bilan Hindistonning shimoli sharqidagi Bhira viloyati
yana Humoyun qalamraviga o‘tdi.
Bu viloyatda sakkizta yigiti bilan yashirinib yurgan Komron go‘yo olov halqasi ichida
qoldi. Humoyun bilan kelgan besh ming qo‘shinning ichida uning xundor dushmanlari
juda ko‘p. Sulton Adham Komronni ularga tutib berishi hech gap emas. Humoyun inisiga
odam yuborib:
— O‘zi yaxshilikcha kelmasa, qasoskor bek-u navkarlar ming azoblar bilan o‘ldirgaylar,
— dedi. — Agar hazrat otamning ruhidan himoya istab kelsa, balki tirik qolg‘ay.
Komron uchun ham hozir otasining ruhi-yu akasining dargohidan boshqa madad
beradigan joy qolmagan edi. U kechki payt Bog‘i Safoga sakkizta qurolli yigit bilan kirib
keldi.
Humoyunning xirgohiga kirgan zahoti xos navkarlar Komronning belidagi qilichi va
xanjarini yechib oldilar. narigi chodirga boshlab ketilgan yigitlari ham darhol
qurolsizlantirilganini Komron shundan sezdi. Humoyunning chodirida qosim barlosning
jiyani Xanjarbek turgan ekan. Uning qasoskor ko‘zlari Komronga tig‘day qadaldi. O‘lim
xavfidan seskangan Komron:
— Hazratim, bu ne hol?! — deb Humoyundan so‘radi. — Va’dangiz boshqa edi-ku. Meni
ne qilmoqchisiz?!
— Siz qachon ma’naviyizda turgan edingiz, inim Komron?! Yigirma yildan berli menga
necha marta xiyonat qilganingizni bir eslang! «Davlat ishida qattiq turilmasa, murod
hosil bo‘lmagay!» deb hazrat otam to‘g‘ri aytar ekanlar! Men mudom yumshoqlik qildim,
o‘zimdan o‘tdi! Sherxon bilan olishganimda yordam o‘rniga nuqul to‘g‘onoq berdingiz,
buni kechirdim! Kobulda Akbarni to‘p o‘qiga nishon qilib qo‘ydingiz, buni kechirdim! Ikki
yashar qizalog‘imiz Jahon Sulton begimning o‘limiga sabab bo‘ldingiz, buni kechirdim!
Mana, oxiri Hindolni o‘ldirib birodarkushga aylandingiz!
— Meni beklar yo‘ldan urdi, rost, gunohim bor! Hindolni Qorachaxon o‘ldirgan, men
emas!
Humoyunning g‘azabi kelib, Komronni sensirab gapirdi:
— Yolg‘on! Bopusxon bilan Qorachaxonlar o‘lib ketdi, ammo seni ularga do‘st qilgan
o‘gayliging, baxilliging, hasadchiliging hamon ichingda tirik turibdir! Bu illatlar senga
otamizdan o‘tgan emas! Otamiz tanti odam edilar. Senga ona suti bilan kirgan o‘gaylik
atrofingni o‘ragan iblislarga qo‘l keldi. Sen mudom meni ko‘rolmay yashading, men
yaxshi kun ko‘rsam, bundan sening ko‘zlaring kuydi! Ko‘zlaringga chiqqan bu kuydirgini
olov bilan yondirmoqdan o‘zga chora qolmadi!.. Xanjarbek!
— Labbay, hazratim!
— Buning ko‘ziga mil tortinglar!
— Yo‘q, yo‘q, undan ko‘ra o‘ldiring meni! — deb Komron qochmoqchi bo‘ldi.
Hanjarbek boshliq to‘rt yigit uni ikki qo‘lidan tutib, narigi chodirga kuch bilan olib kirib
ketdilar.
Humoyun ertalab azonda ko‘ch yig‘ishtirishni buyurdi. Bir kunda podsho va uning barcha
odamlari chodirlarini yig‘ib, Kobulga qaytib ketdi.
Faqat Komron, Xanjarbek va uning odamlari, yana o‘ntacha soqchi yigitlar turadigan
chodirlargina qoldi.
Tushga yaqin olov yoqildi, soat miliga o‘xshash uzunchoq po‘lat millari cho‘g‘day
qizarguncha qizdirildi. Taqdirga tan bergan Komron ko‘rpacha ustiga o‘zi chalqancha
yotdi. Xanjarbek boshliq olti kishining ikkitasi uning qo‘llarini va boshini qimirlatmay
ushlab turdi, yana ikkitasi oyoqlari va belidan bosdi. G‘ulom Ali farroshboshi Komronning
ko‘zlarini yirib qorachig‘ini ochib turdi. Uning yirilgan ko‘ziga ko‘ringan oxirgi narsalar —
Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov
Do'stlaringiz bilan baham: |