Alisher Navoiy 1 library ziyonet uz

Nasoi m  ul -M uhabbat ( I-  qi sm)  
Alisher Navoiy
 
 
10 
library.ziyonet.uz/ 
 
toifadin zohir yuzidin piri ma’lum boʻlmasa va mashoyixdin birining ruhi oni tarbiyat 
qilgʻon boʻlsa, oni Uvaysiy derlar. 
2.
 
H
ABIB 
A’
JAMIY Q
.
 R
. 
Komil riyozati va vofiy muomaloti bor erdi. Avoyilda gʻaniy erdi, elga yormoq sudgʻa 
berur erdi. Har kun muddailargʻa yormoq tilay borur erdi. Agar vajh ado qildilar, yaxshi, 
yoʻq ersa, ayogʻining muzdin olur erdi va andin qut qilur erdi va xalq tiliga bu sifat bila 
mazkur boʻlur erdi. Va tavbasigʻa sabab bu erdiki, bir kun bu nav’ vajhin taom pishurub 
erdi. Soyil «Shay’anilloh [Olloh uchun biror narsa ber!]1 dedi. Ul achchigʻlanib, soyilni 
qavdiki, taom ozdur, sanga yetmaz. 
 
Xotuni chun taomni chiqarugʻa qozonning boshini ochdi. koʻrdiki, ul taom tamom qon 
boʻlubdur. Ani tilab koʻrguzdiki, soyilgʻa shiddat qilgʻaning shumlugʻidin bu hol voqe’ 
boʻlubdur. U bu holni koʻrgach, holi mutagʻayyir boʻlub, Shayx Hasan Basriy xizmatigʻa 
yetib, har nedinki bor erdi, chiqib, inobat yuzidin tavba qildi va har kimda har nesiki bor 
erdi, anga musallam tutti va mashgʻul boʻldi. Va Shayx Hasan Basriy q. s. qoshida 
kunduz ilm oʻrganur erdi va kecha tong otguncha toat qilur erdi. Va ani «A’jamiy» aning 
uchun derlar erdiki, Qur’onni durust oʻquy olmas erdi, ammo sohibkamollar aning 
qoshida tifli maktab erdilar. Bir xuniyni dorgʻa osib erdilar: Habib andin oʻtarda koʻzi 
anga tushti. Qecha ul xuniyni voqeada koʻrdilar, behishtgʻa jilva qilur. Soʻrdilarki, sen ul 
fe’ling bila bu martabagʻa nechuk yetting? Dediki, meni u yerdaki qatl qildilar, Habib 
A’jamiy oʻtub borur ekandur, koʻzi manga tushubdur, bu manzilat aning bir nazari 
barakatidin toptim. 
3.
 
A
BU 
X
OZIM 
M
AKKIY Q
.
 T
.
 S
. 
Hasan Basriyning shogirdidur va koʻp mashoyix suhbatigʻa yetibdur va uzun umr 
topibdur. Va mashoyixiing aning ta’rifida mubolagʻalari bor ermish. Hisham b. 
Abdulmalikki, xalifa erdi, andin soʻradiki, nedurki, aning sababidin najot topqanbiz? 
Dedi: uldurki, har ne olsang, bir yerdin olgʻaysenki, halol boʻlgʻay va bir yerga 
borgʻaysenki, haq boʻlgʻay. Hisham dedi: muni kim qila olgʻay? Dedi: ulki doʻzaxdin 
mutavahhim boʻlgʻay va behishtka tolib va maqsudi – Haq rizosi. 
4.
 
A
TABA B
.
 
Gʻ
ULOM R
.
 T
. 
Ajab raveshi bor erdi va nafsni doim taabda tutar erdi. Hasan Basriyning shogirdidur. 
Tavbasining sababn buni debdurlarki, bir zaifaga oshiq boʻlubdur. Ma’shuqigʻa xabar 
qilibdurlarkim, falon senga oshiqdur. Ma’shuqa e’lom qilibdurki, mening qaysi uzvum 
sanga maqbul tushubdur? U debdurki: Koʻzlaring. Ul zaifa ikki koʻzini oʻyub, bir 
tabaqqa solib, aning qoshigʻa yiboribdurki, onak mahbubinggʻa nazzora qil. Anga gʻarib 
holat dast berib, tavba qilib, Tengri yoʻligʻa kiribdur. 
5.
 
M
OLIK 
D
INOR Q
.
 T
.
 S
. 
Bu toifaning akobiridindur. Otasining oti Dinor ermish. Va ul bandazoda ermish, ammo 
ikki olamdin ozoda ermish. Ba’zi debdurlarki, ul kemaga kiribdur va sohilga yetganda, 
kemachilar muzd tilabdurlar va aning muzd berguncha vajhi yoʻq erkandur. Kemachi 
anga qatigʻ izo qila boshlabdur. Daryodin chandin hazor baliq har biri bir dinor 
ogʻizlarigʻa tutub, suvdin bosh chiqaribdurlar. Birining ogʻzidin olib, kemachigʻa 

---