F. I. Salomova Bilim sohasi: 500000 – “Ijtimoiy ta’minot va sog’liqni saqlash” Ta’lim sohasi: 510000 – “Sog’liqni saqlash”



Download 6,66 Mb.
Pdf ko'rish
bet200/304
Sana01.01.2022
Hajmi6,66 Mb.
#304701
1   ...   196   197   198   199   200   201   202   203   ...   304
Bog'liq
Гигиена.Тиббий экология 5.01.2019

Yoritish.

  Ishlab  chiqarishda  yoritish  ko’ruv  a’zolarining  ishlashi  va 

ishlovchilarning o’zini yaxshi his qilishi uchun qulay sharoitni ta’minlab berishi 

va ish unumdorligini oshirishga imkon berishi lozim. 

Ratsional  va  optimal  yorug’likda  ruhiy  qulaylik  ta’minlanadi,  ko’ruv  va 

umumiy  toliqish  kam  ifodalanadi,  ko’zning  kasbiy  kasalliklari  rivojlanishining 

oldi  olinadi  (ishchi  miopiya,  akkomodatsiya  spazmi  va  boshqalar).  Yorug’lik 

detallarning  o’lchami,  ish  yuzasi  aks  etishining  koeffitsienti  va  ularda 

ko’rilayotgan detallar, mehnat jarayoni harakteriga bog’liq va b. 

Keraqli  yorug’lik  nurning  turli  manbalari  bilan  ta’minlanishi  mumkin. 

Yorug’lik  bosqichsi  me’yorlashtiriladi  va  ishchi  va  atrofdagi  yuzalar 

ravshanligining  foydali  o’zaro  nisbati,  keskin  soyalar  va  haddan  tashqari 

yorug’likning  (yaltiroqlik)  bo’lmasligi,  yorug’lik  qurilmasining  turg’un  tartibi, 

stroboskopik  effektni,  harakatlanuvchi  predmetning  ko’pgina  o’tib  ketuvchi 

tasvirlarini  his  qilishni  bartaraf  etilishini  ko’zlaydi.  Ishlab  chiqarish  binolari  va 

ishchi yuza tabiiy va sun’iy nurlar bilan yoritiladi. 

Tabiiy  yorug’lik  inson  ko’zlari  uchun  odatiy  bo’lib,  ijobiy  ruhiy  ta’sir 

ko’rsatadi. biroq har doim ham tabiiy yorug’likdan foydalanib bo’lmaydi, chunki 

u kun davomida, mavsumda o’zgaradi va atmosfera sharoitlariga bog’liq bo’ladi. 

Tabiiy  nur  tashqi  devordagi  derazalar  (yonlama  yorug’lik),  bostirma  tomdagi 

oynali  fonarlar  (yuqori  yorug’lik)  orqali  kiradi  yoki  kombinatsiyalangan 

yorug’likni yaratadi (bir vaqtning o’zida yonlama va yuqori yorug’lik). 

 



 

390 


 

Ishlab  chiqarishning  ko’pgina  turlari  sun’iy  yorug’likni  talab  qiladi.  Agar 

tabiiy  nur  bilan  asosan  umumiy  yorug’lik  ta’minlansa,  sun’iy  bilan  –  umumiy, 

mahalliy va kombinatsiyalangan yorug’lik ta’minlanadi. 

Umumiy  sun’iy  yorug’lik  bir  xil  quvvatga  ega  svetilniklarni  bir  tekisda 

joylashtirish,  hamda  ishchi  uchastkalarning  joylashishiga  ko’ra  svetilniklarni 

lokal joylashtirish bilan erishiladi.

 

Mahalliy yorug’lik bevosita ishchi yuza ustiga 



svetilniklarni  o’rnatish  bilan  ta’minlanadi.

 

Umumiy



 

va  mahalliy  yorug’lik 

kombinatsiyalangan

 

yorug’lik



 

tizimini yaratadi.

 

Odatdagi  cho’g’lanma  lampalarda  yetarli  bosqichdagi  va  bir  tekisdagi 



yorug’likka  svetilniklarning  sonini  to’g’ri  tanlash  va  joylashtirish  tartibi  bilan 

erishiladi.

 

Nur  oqimining  tarqalishiga  ko’ra  ular  nurning  to’g’ri,  tarqoq  va  aks 



etuvchi tarqalishi bo’lgan svetilniklarga, konstruktiv bajarilishiga ko’ra  – ochiq, 

yopiq  va  namdan  himoyalangan,  chang  kirmaydigan,  portlashdan  himoyalangan 

va kimyoviy muhit uchun mo’ljallangan svetilniklarga ajratiladi. 

Odatdagi  cho’g’lanma  lampalar  va  hamda  gazrazryadli  lampalardan 

foydalanish mumkin

 

(turli spektrdagi past bosimli lyuminestsent lampalar, yuqori 



bosimli simobli va natriyli lampalar, metall galogen lampalar v.b.). Cho’g’lanma 

lampalar  ishonchli,  ko’pga  chidamli  va  turli  meteorologik  sharoitlarda  ishlashi 

mumkin.  Gazrazryadli  lampalar  tejamli,  unumli  ishlaydi,  issiqlik  nurlanishini 

keltirib  chiqarmaydi,  ularning  nurlanish  spektri  tabiiyga  yaqin.  Biroq,  ayniqsa 

eski lampalarda, pirpirash bilan bog’liq stroboskopik effekt, ularning yong’in va 

portlashdan  xavfli  binolarda,  hamda  15°C  dan  past  va  25  °C  dan  yuqori 

haroratlarda qo’llanilishining cheklanganligi uning kamchiligi hisoblanadi. 


Download 6,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   196   197   198   199   200   201   202   203   ...   304




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish