P h aydarova

Dumsizlar (Ecaudata) turkumi
Suvda ham quruqlikda yashovchilarning dumsizlar turku­
miga kiradigan vakillarining tanasi serbar, kalta va yalpoq 
bo‘lib, dumi bo‘lmaydi. Oldingi oyoqlari kalta, keyingi oyo­
qlari uzun va sakrashga moslashgan. Lichinkalari (itbaliq)ning 
tanasi yu-maloq yoki oval shaklda bo‘lib, dumi uzun va yon 
tomonidan qisilgan.
0 ‘zbekistonda suvda ham quruqlikda yashovchilar sinfi dum­
sizlar turkumining ikkita oilasi vakillari uchraydi.
Dumsizlar turkumining oilalarini aniqlash jadvali
1 (2) Tilining orqa uchi kesilmagan. Yuqorigi jag‘ida tish­
lari yo‘q.
Qurbaqalar — Bufonidae
2 (1) Tilining orqa uchi ayri, ikkiga bo‘lingan. Yuqorigi 
jag‘ida tishlari bor.
Baqalar - Ranidae
Qurbaqalar (Bufonidae) oilasi
Tanasi serbar va kalta, keyingi oyoqlari ancha yo‘g‘on,
105

---

boshi yalpoq bo iad i. Terisida bo‘rtmalari bor. K o‘z qorachig‘i 
gorizontal yoriq shaklida. Keyingi oyoqlarining barmoqlari 
orasida suzgich pardasi yo‘q. Tishi bo‘lmaydi.
0 ‘zbekistonda bu oilaning qurbaqalar urug‘i — Bufo Laur. 
va yashil qurbaqa - Bufo viridis Laur. turi yashaydi.
Baqalar (Ranidae) oilasi
Keyingi oyoqlari oldingisiga nisbatan uzun va baquw at 
bo‘ladi. Oldingi oyoqlarining barmoqlari orasida suzgich parda­
si b o ‘lmaydi. Yuqorigi jag‘ida tishlari bo‘ladi.
0 ‘zbekistonda bu oilaning bittagina baqalar urug‘i (Rana 
L.) va ko‘l baqasi — Rana ridibunda Pallas turi yashaydi.
Suvda ham quruqlikda yashovchilar sinfi dumsizlar
turkumi vakillarining lichinkalarini aniqlash jadvali
1 (2) Orqa chiqaruv teshigi tanasining o ‘ng tom onida joy- 
lashgan. Dumi tanasidan 1,5 marta uzun.
K o‘l baqasi — Rana ridibunda Pallas
2 (1 ) Orqa chiqaruv teshigi tanasining o ‘rtasida joylashgan. 
K o‘zlarining orasi bum ining orasiga nisbatan 1,5 marta keng.
Yashil qurbaqa - Bufo viridis Laur.