Өзбекстан республикасы жоғары және орта арнаулы білім беру уәзірлігі

 
3.12.2. Экологиялық тәрбиенің мәні, мақсаты, міндеттері.
Экологиялық проблемалар адамзат қызметінің нәтижесінде пайда бол-
ғандықтан, бұл проблемаларды шешу педагогика ғылымының да міндетіне 
кіреді. Өсіп келе жатқан жас ұрпақтың табиғат байлықтарын – су ресурстары 
және өсімдіктep мен жануарлар дүниесін қорғауын; олардан ғылыми негізде 
пайдалануын; табиғат байлықтарының көбейуіне үлес қосуын; айналаны таза 
ұстауын қамтамасыз ету экологиялық проблемаларды шешуде маңызды қа-дам 
болып саналады.
Демек, табиғаттың сиын кейiнгі ұрпаққа қалдыру үшін оқушылардың 
бойында экологиялық сананы, экологиялық мәдениетті қалыптастыру қажет. 
Экологиялық сана
– экологиялық білімдерді, эстетикалық сезім мен 
экологиялық жауапкершілікті өз ішінде қамтиды. Экологиялық сана адамда 
табиғатқа сақтықпен қатынаста болу сезімін оятады. 
Экологиялық мәдениет
– бұл табиғатты қорғау, табиғат байлықтарын 
орынды пайдалану, экологиялық сана-сезімнің қалыптасуы, экологиялық бі-
лімге ие болу . 
Ғылыми дүниетанымның құрамдас бөлігі болған экологиялық сана мән 
мәдениет оқушыларда мектепте берілетін экологиялық тәрбие процесінде қа-
1
Каримов И.А. Ўзбекистон XXI аср бўсағасида: хавфсизликка таҳдид, барқарорлик 
шартлари ва тараққиёт кафолатлари.- Т.: Ўзбекистон, 1997.- 137-бет.

---

158 
лыптасады. 
Экологиялық тәрбие 
қоғамдық тәрбиенің ажыралмас бөлімдері-
нің бiрi болып, ол адамның қоршаған ортаға қатынасын тәрбиелейді.
Мектепте экологиялық тәрбиенің негізгі 
мақсаты 
оқушыларда табиғат 
туралы тура көзқарасын қалыптастыру, табиғатқа саналы және тәртіптi қаты-
наста болуды тәрбиелеу, оларды табиғат байлықтарынан тиiмдi де ұтымды 
пайдалануға үйрету және келешек ұрпақ үшін өмір сүруге ыңғайлы жағдайды 
қалдыру рухында тәрбиелеу болып табылады.
Экологиялық тәрбиенің
 міндеттері
мыналар:
1. Табиғат – адам өмір сүретін орта және эстетикалық құндылық екенін 
оқушыларға саналы түрде ұғындыру.
2. Оқушыларда оқу процесінде алған экологиялық білімдерін табиғатты 
қорғауға, экологиялық тепе-теңдікті сақтауға пайдалану пікірін қалыптас-
тыру. 
3. Оқушылардың табиғатпен адамилық және эстетикалық қатынаста бо-
луын тәрбиелеу. 
4. Оқушылардың қоршаған ортаны қорғауға бағытталған белсенді іс-
әрекетін ұйымдастыру.