O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand veterinariya meditsinasi instituti

O’simlik kasalliklarining belgilari.

O’simlik kasalliklari belgilarning xosil bo’lish darajasiga qarab ularni tiplarga ajratiladi. O’simliklarda uchraydigan asosiy kasalliklarni quyidagi tiplarga bo’lish mumkin.

Chirish. Bu tipdagi kasalliklar suv va zapas oziq moddalarga boy (meva, ildizmeva, boshpiyoz) a’zolarda va poyada kuzatiladi. Chirish bilan kasallangan a’zolar to’qima va xujayralarni birlashtirib turgan xujayralararo moddalar patogenning fermentlari ta’sirida parchalanib ular bir biridan ajralib ketadi. Natijada, bo’tqaga o’xshash massa xosil bo’lib turli xil rangga va xidga ega bo’ladi. Chirish rangining kelib chiqishi kasallik qo’zg’atuvchisining turiga qarab oq chirish-sabzi, kungaboqar, lavlagida (Sclerotiniasclerotiorum), qizg’ish chirish – bodring, g’o’za ko’sagida (TrichotheciumroeumFr.), karamda (FusariumoxysporumSchl.fconglutinans); qo’ng’ir chirish - qulupnay, karamda (BotrutiscinereaPers.); qora chirish – kartoshkada (PectobacteriumphytophthorumAppel.), pomidorda (DiplodinadestructivaPlowr).

Chirishning kelib chiqishiga qarab: suvlik chirish – pomidor mevasining chirishi (PectobacteriumcarotovorumWaldee), nam chirish (PseudomonasxanthochloraStapp.), qo’ruq chirish-kartoshka tuganagining chirishi (FusariumoxysporumSchl.f.solani), makkajo’xori so’tasining chirishi (DiplodiazeaeLev.) kabilar kiradi.