O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti

 
UCHINCHI 
BOB. 
Siyosiy 
arboblar 
nutqining 
uslubiy 
xususiyatlari
.……………………………………………………….……........
55 
3.1. Notiqlar nutqining oʻziga xos uslubiy vositalari..…..........................55 
3.2. Siyosiy arboblar nutqida badiiy uslub vositalari………..…………..68 
Xulosa…………………………………………….……………………..74 
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati..……………………..…………...76 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

ISHNING UMUMUY TAVSIFI 
Magistrlik dissertatsiyasi mavzusining asoslanishi va uning dolzarbligi. 
Istiqlol sharofati tufayli respublikamizda mustaqillik yillarida ijtimoiy-iqtisodiy va 
ma’naviy sohalarda tarixiy burilish yuz berdi, yangilanish va yuksalish jarayoni 
davom etmoqda. O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti I.A.Karimov aytib 
oʻtganidek, ma’naviyat “doimiy harakatdagi uzluksiz jarayon bo‘lib, taraqqiyot 
davom etar ekan, uning shiddatli yurishi tufayli ma’naviy hayot oldiga 
qo‘yiladigan talablar ham muttasil paydo bo‘laveradi”.
1
Prezidentimiz Shavkat Miromonovich Mirziyoyev ta’kidlaganidek, 
jamiyatning barcha sohalarida “bizning vazifamiz – to‘plangan tajriba va ilg‘or 
xalqaro amaliyotga suyangan holda, o‘zimizning taraqqiyot va yangilanish 
modelimizni qat’iy amalga oshirishdan iborat. Shu borada yaqin va o‘rta muddatga 
belgilangan marralarga erishish uchun qat’iyat bilan harakat qilishimiz zarur”.
2
Bunday talablar tilshunoslik sohasiga ham aloqadordir. Hozirgi kunga qadar 
o‘zbek tilida ko‘plab ijodkorlar, bir qator yozuvchi hamda shoirlar tili va uslubi 
juda ko‘p ishlarda o‘rganilgan. Shunday ekan, davlat arboblari va siyosatchilarning 
nutqlari, ma’ruzalari tili hamda uslubi o‘z tadqiqotchilarini kutayotgan mavzular 
hisoblanadi. Bu mavzularni o‘rganishning ahamiyati tilshunosligimiz uchun 
muhimdir. Chunki, davlat arboblari hamda siyosatchilar ham ona tilining butun 
imkoniyatlarini ishga soladi, har bir qatlamidan foydalanadi, har bir ma’no 
nozikliklaridan foydalanadi, bir so‘z bilan aytganda, butun ona tilining har bir 
jihatini yuzaga chiqaradi. Shu nuqtayi nazardan qaraganda, xalqimizning 
mustaqillikka erishishi va istiqlol davri tarixida o‘chmas iz qoldirgan mashhur 
davlat arbobi, O‘zbekiston Respublikasining Birinchi Prezidenti Islom 
Abdug‘aniyevich Karimov va Oʻzbekiston Respublikasini rivojlangan dunyoda 
yangi taraqqiyot bosqichiga olib chiqqan hamda rivojlanish jarayonini yana bir 
1
Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. –Toshkent: Ma’naviyat, 2008. B. – 171.
2
Shavkat Mirziyoyevning O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti lavozimiga kirishish tantanali marosimiga 
bag‘ishlangan Oliy Majlis palatalarining qo‘shma majlisidagi nutqidan. 14.12.2016

---

pogʻonaga koʻtargan Prezidentimiz Shavkat Miromonovich Mirziyoyevlarning 
nutqlari tili va uslubiy xususiyatlarini o‘rganish dolzarb mavzulardan hisoblanadi.