|
NAZORAT SAVOLLARI:
1. Metod nima?
2. Metodika fani nimani o’rgatadi?
3. O’zbek tili o’rganish metodikasining maqsadi nima?
4. Interfaol metodlar barkamol shaxs tarbiyasida qanday rol o’ynaydi?
5. O’zbek tili o’rganish metodikasi fanida sathlararo va fanlararo aloqadorlik nima?
6. Ona tili o’rganish metodikasi fani qaysi fanlar bilan uzviy aloqada?
7. Fanning pedagogika va psixologiya bilan bog’liqligi nimada?
8. Bo’limlararo aloqa deganda nimani tushunasiz?
Tavsiya qilingan adabiyotlar:
1. I.Karimov. «Barkamol avlod –O’zbekiston taraqqiyotining poydevori»».T.
«O’zbekiston» 1997y.
2. O’zbekiston Respublikasining «Ta’lim to’g’risida»gi Qonuni.
3. Kadrlar tayyorlash milliy dasturi.
4.T. Ziyodova .B. To’xliev. O’zbek tili o’rganish metodikasi.Toshkent. «O’qituvchi»2006 y.
2-ma’ruza. Ona tili metodikasi tarixi
Asosiy savollar
1.Sharq mutaffakirlari nutqiy faoliyat haqida
2. O’zbek tili o’rganish metodikasinin shakllanish tarixi
3. Ta’limga ilg’or pedagogik texnologiyalarni joriy etish
4. Matn yaratish ko’nikmalarini shakllantirish kommunikativ
savodxonlik garovi
Fanni o’rganish texnologiyasi
. Ona tili metodikasi tarixi mavzusidagi ma’ruza mashg’ulotining texnologik xaritasi
TG’R
|
Bosqichlar va bajariladigan ish mazmuni
|
Amalga oshiruvchi shaxs,vaqt
|
1
|
1.Tayyorlov bosqichi:
Dars maqsadi: Ona tili metodikasi tarixi haqida ma’lumot beradi.
1.2. Identiv o`quv maqsadlari:
1.2.1. Sharq mutaffakirlari nutqiy faoliyat haqida.
1.2.1. O’zbek tili o’rganish metodikasining shakllanish tarixini aytib beradi.
1.2.3. Ta’limga ilg’or pedagogik texnologiyalarni joriy etish haqida
umumlashtiruvchi xulosa chiqaradi .
1.2.4. Matn yaratish ko’nikmalarini shakllantirish kommunikativ
savodxonlik garovi
Asosiy tushuncha va iboralar: nutqiy faoliyat, til o’rganish usuli,
notiqlik texnologiyasi. O’zbek tili o’rganish metodikasining shakllanish tarixi.
1.3. Dars shakli : Guruh va mikroguruhlarda.
1.4. Asosiy metod va usullar: suhbat, hikoya, baxs-munozara.
1.5. Kerakli jihoz va vositalar: videoproektor, tarqatma mater-lar
|
O`qituvchi
|
2
|
O’quv mashg’ulotni tashkil qilish bosqichi:
2.1. Mavzu e’lon qilinadi.
2.2. Ma’ruzaning asosiy qismlari bayon qilinadi
|
O`qituvchi
15 minut
|
3
|
Guruhda ishlash bosqichi: 3.1.Talaba savollariga javob beriladi.
3.2. Ma’ruza bo’yicha nazorat test savollari tuzish.
3.3. Test savollarini guruh oldida himoya qilish.(nutq madaniyati shakllantiriladi, egallangan BKMlar darajasi aniqlanadi)
|
O`qituvchi
Talaba
40 minut
|
4
|
BKMlarni mustahkamlash va baholash bosqichi.4.1. Og’zaki so’rov.
Kurs oldiga qanday maqsad va vazifalar qo’yilgan?
MYaKSh. “Til o’rganish metodikasi” nomli matn yarating.
Eng faol talabalar baholanadi.
|
O`qituvchi
15 minut
|
5
|
O’quv mashg’ulotlarini yakunlash bosqichi:
5.1.Talabalar bilimi sinaladi,
5.2.Mustaqil ish topshiriqlari beriladi.
5.3. O’qituvchi darsda erishilgan natijalarni tahlil qiladi, kerakli xulosa chiqariladi
|
O`qituvchi
10 minut
|
Ona tilini o’rganish tarixi ancha qadimgi davrlarga borib taqaladi. Musulmon Sharqida IX- XV asrlarda ijtimoiy – madaniy hayotda yuksalish, ilm–fanda jadal taraqqiyot kuzatildi. Bu davrlarda O’rta Osiyoda yashab, ijod qilgan, qomusiy olimlarimiz adabiyot va falsafa, mantiq va riyoziyot, astronomiya, jug’rofiya fanlari bo’yicha erishgan yutuqlari bilan jahon madaniyati, ilm-u fan rivojiga ulkan hissa qo’shdilar. Markaziy Osiyoni jahonga tanitgan Al-Xorazmiy, At- Termiziy, Abu Nasr Forobiy, Abu Ali ibn Sino, Abu Rayxon Beruniy, Ismoil Jurjoniy, al Marg’inoniy, Mahmud Qoshg’ariy, Yusuf Xos Hojib, Alisher Navoiy kabi ulkan mutafakkirlar bebaho kashfiyotlari bilan o’z xalqlarining shuhratini olamga yoydilar. Ular tarbiya, axloq, fasohat va balog’at ilmi bobida ham etuk asarlar yaratib, tarixda o’chmas iz qoldirdilar.
Chunonchi, buyuk mutafakkir Al-Xorazmiy “Sezgi orqali bilish bu qisman bilish bo’lsa, mantiqiy bilish haqiqatdir”,- deydi va bilim egallashda ijodiy faoliyatni asos qilib oladi. Sharqda “ikkinchi muallim” deb tan olingan Abu Nasr Forobiy (Arastudan keyin)ning “Ta’lim-tarbiya berish usullari” asaridagi “Bilim, ma’rifat, yaxshi axloq bilan bilimdon, ma’rifatli, etuk, mukammal inson etishadi. Buning uchun ta’lim jarayoni o’qituvchi tomonidan to’g’ri tashkil etilishi, boshqarilishi va ma’lum maqsadlarga yo’nal-tirilishi lozim“,-degan fikri bizning davrda yaratilgan“O’zbek tili o’rganish metodikasi”da ham asosiy, bosh mezon vazifasini o’taydi. Abu Rayxon Beruniy har bir ishning kishi ruhiga, qobiliyatiga mos, uni toliqtir maydigan bo’lishiga alohida e’tibor beradi: “Bizning maqsadimiz talabani toliqtirib qo’ymaslikdir. Agar talaba bir masaladan boshqa bir masalaga o’tib tursa, u xuddi turli-tuman bog’larda sayr qilgandek bo’ladi. Har bir yangi narsa o’rganuvchiga rohat bag’ishlaydi”,- deydi buyuk alloma. Bu xulosa til hodisalarini o’rganishda sathlararo va fanlararo aloqadorlik, ta’sir va aks ta’sir qonuniyatlariga asoslanish, egallangan bilim, ko’nikma va malakalarning og’zaki fikr ifodalash, ijodiy matn yaratish jarayonida moddiylashuvi, yaxlitlashuviga erishish, talabada madaniy muloqot fazilatlarini shakllantirishda dasturulamal bo’lishi shubhasizdir.Abu Ali ibn Sino – buyuk xakim, tib ilmining sultoni, ulug’ mutafakkir, fanning ko’plab sohalari qatori tilshunoslik bilan ham maxsus shug’ullangan bo’lib uning “Lison ul-arab” (Arab tili) nomli kitobi o’z davrida mashhur bo’lgan1. Abu Ali ibn Sino yozadi: “..sening fikrlaring bola yuragiga etib borib, unga o’ylab, fikr yuritib ko’rishga imkon bersin. Agarda sening suhbatdoshing yoki do’sting so’zlaringga e’tibor bermayotganini sezsang, suhbatni boshqa vaqtga ko’chir”.
Do'stlaringiz bilan baham: |
