Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti san’atshunoslik fakulteti qo’lyozma huquqida: udk 37. 04 Jumayeva Farangiz Istam qizi

Tadqiqotning maqsadi: Musiqiy ta’lim yuqorida ta’kidlab o’tilgan maqsad va vazifalarni amalga oshirishda eng muhim va samarali omillardan biri hisoblanadi. Musiqachi kasbi o’z yo’lida bir nechta yo’nalishlarga bo’linadi. Masalan, sozanda, xonanda, dirijor, bastakor va boshqalar. Shuni aytish lozimkim, dirijorlik kasbi musiqaga oid bo’lgan barcha yo’nalishlarni mujassamlashtirib o’z ichiga oladi. Boshqacha qilib aytadigan bo’lsak, dirijor ham xonandalik, ham sozandalik yo’nalishlarini mukammal bilishi zarur. Chetdan qaraganda dirijorlik kasbini oson deb o’ylaganlar kata xato qilishadi. Professional musiqachilar bu kasbni egallash uchun dirijorlik maktabini to’liq o’tash lozim deb uqtirishadi.
Vaholanki, musiqa san’ati boshqa turli sharq cholg’ulari qatorida o’zga xos inson ma’naviy olamiga ijobiy ta’sir ko’rsata oladigan ahamiyatga ega bo’lib, shu sohada xalq musiqiy hayotida uning faol targ’ibotini ta’minlash, ta’limning turli musiqiy bo’g’inlarida musiqiy ijro saboqlarini ham yanada kengroq yo’lga qo’yish muhim omil ekanligini ta’kidlash joiz. Shu bois musiqa madaniyatining turlari birla sharq musiqasining tarixi, ijrochilik qirralarini yoritish tariqasida an’anaviy - kasbiy [akademik] ijro muammolarini bir-biridan farqini ilmiy jihatdan umumlashtirish tadqiqotning asosiy maqsadi etib belgilandi.
Tadqiqotning vazifalari: -O’zbekiston va yaqin Sharq mamlakatlarining aksariyati uzoq tarixga ega ekanliklarini yanada chuqurroq o’rganish;
- madaniy an’analarni shakllanishi va taraqqiyoti bilan bog’liq rivojlanish bosqichlariga ega ekanligini o’quvchilar sabog’iga kiritish;
- bizgacha yetib kelgan shakllarida esa har bir xalqning o’ziga xos musiqiy folklor janrlarini o’rganish va o’rgatish;
- betakror mumtoz musiqiy namunalarini yuzaga kelganligini guvohi bo’lamiz. Ayniqsa, kasbiy musiqaning mukammal va murakkab tizimda tarkib topganligi maqomlar tizimining o’zida namoyon bo’lib turibdi.
Ushbu maqsadni amalga oshirish uchun tadqiqot oldiga quyidagi vazifalar belgilandi: